Upadek monarchii rosyjskiej w czasie I wojny światowej otworzył szansę znacznych przemian politycznych w Europie Wschodniej. Nastąpiło ożywienie ruchów narodowych na obrzeżach imperium. W większości przechodziły one podobne etapy w rozluźnianiu swojego stosunku z Rosją: od wysunięcia haseł autonomii kulturalnej, przez autonomię polityczną w granicach nierosyj-skich obszarów etnicznych i ich związku z Rosją demokratyczną na zasadzie fede... More »

Białoruska ruletka otwiera nową serię wydawniczą Ośrodka KARTA - „Oblicza XXI wieku”. Pod tym hasłem publikować będziemy współczesną literaturę faktu - relacje ludzi, którzy znajdują się w sytuacjach granicznych, rozstrzygających o życiu lub śmierci, stają przed nieoczywistymi wyborami... Książki tej serii będą również przedstawiać procesy — zwłaszcza naszego regionu świata - stanowiące niejako kontynuację poprzedniego stulecia. Bo też ... More »

Dekada lat osiemdziesiątych była szczególnym okresem w historii narodów Europy Wschodniej. Trudności ekonomiczne polskiej gospodarki socjalistycznej stały się jedną z przyczyn niezadowolenia społecznego. Wydarzenia z sierpnia 1980 roku przyczyniły się do krótkotrwałej liberalizacji polityki państwa i tym samym wzrostu aktywności społecznej. Atmosfera posierpniowa nie ominęła również mieszkających w Polsce Białorusinów. Nieoczekiwanie, p... More »

Trzymacie Państwo pierwsze polskie wydanie „Białoruskiego kalendarza historycznego”. Koncepcja, która przyświecała mi w trakcie pracy nad kalendarzem, była bardzo prosta – miał on w założeniu mieć uniwersalny charakter i być przydatnym dla czytelników przez wiele lat. Książka przypomina najważniejsze daty z historii Białorusi – te heroiczne i te tragiczne, najważniejsze wydarzenia, dni urodzin i śmierci znakomitych postaci, których los ... More »

Monografia stanowi próbę przedstawienia całokształtu dziejów białoruskiego ruchu niepodległościowego w czasie II wojny światowej. Pokazuje dramat Białorusinów w warunkach konfliktu dwóch totalitaryzmów – nazistowskiego i radzieckiego. Autor ukazuje najważniejsze etapy w rozwoju tego ruchu z uwzględnieniem aspektów politycznych, organizacyjnych oraz militarnych. W sposób szczegółowy omawia współpracę działaczy białoruskich z III Rzeszą n... More »

W powojennych dziejach białoruskiej mniejszości narodowej w Polsce rok 1981 zapoczątkował nowy jakościowo okres. Na fali ogólnospołecznych protestów, skierowanych przeciwko totalitarnemu ustrojowi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, młodzi Białorusini podjęli próbę zorganizowania poza strukturami Białoruskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego niezależnej organizacji, która wyrażałaby ich autentyczne potrzeby. Środowiskiem najbardziej p... More »

Białoruska wersja legendy o rycerzu Tristanie jest najcenniejszą częścią kodeksu z XVI i XVII wieku, przechowywanego w zbiorach Biblioteki Raczyńskich. Tzw. Białoruski Tristan to najstarszy zabytek białoruskiej literatury świeckiej, a także jedyna zachowana słowiańska wersja legendy o Tristanie napisana prozą. Zabytkowy kodeks z Białoruskim Tristanem został w 2014 r. wpisany na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata. Obok Bi... More »

Historians from neighboring countries contend that the Belarusians were too weak to establish and defend their independent state after World War I. The book by Bialystok-based historian Aleh Latyshonak presents arguments to counter that assumption. There were mission-capable Belarusian military units not only in Belarus but also in Lithuania, Ukraine, Poland, Russia, Estonia and even Moldova between 1917 and 1923. The author describ... More »

Na linii kolejowej Smoleńsk - Ryga, pomiędzy Witebskiem i Połockiem leży niewielka stacja kolejowa Obol, Nie łatwo odszukacie ją na mapie. Ot, kilka zabudowań, osiedle, szkoła. Za dworcem, w kierunku DźwIny Zachodniej płynie leniwie Obolanka. Drogi złe, grunta podmokłe, bagna i krzaki przehodzące w gęste lasy - typowy krajobraz białoruski. Latem 1941 reku toczył się tędy na wschód, w kierunku przeciwnym do biegu rzeczki, zgorączkowany i... More »

Celem wystawy jest próba ukazania wybranych białoruskich środowisk artystycznych. Pragnąc uniknąć przenoszenia swoich norm i przyzwyczajeń na białoruską rzeczywistość oraz dopasowywania „zobaczonego” do własnej mapy pojęć i upodobań, o wybór prac poproszono kuratorki i kuratorów białoruskich: mieszkającą w Berlinie Lenę Prenc, która przedstawiła w gdańskiej Łaźni wystawę: „Mińsk. Diariusz Miejski”, mińszczanina Artura Klinawa, artystę i... More »