Непасрэдным узорам для “Кансьпіратара Беларускага” стаў “Малы кансьпіратар”, які ў часы ваеннага становішча 1980-х дапамагаў польскай апазыцыі разумна змагацца з дыктатурай. Нават некаторыя вытрымкі з “Малога” зьмешчаны ў “Кансьпіратары Беларускім”. Але гэта зусім самастойнае выданьне, бо ўлічвае як сучасныя беларускія рэаліі, так і наступствы тэхнічнага прагрэсу. Ці не галоўная ўвага зьвернутая ў кнізе на наладжваньне інфармацыйнай пра... Болей »

Іосіф Гашкевіч — сын спачатку уніяцкага, а потым праваслаўнага святара Антонія Гашкевіча, які служыў у царкве в. Перасвятое Рэчыцкага павета. Пры царкве была прыходская школа, дзе бацька, а. Антоній, быў адзіным настаўнікам. Відаць, ён быў чалавекам неардынарным, бо лепшым шматгадовым яго сябрам стаў вядомы археограф, лексікограф, царкоўны гісторык протаіерэй Іаан Грыгаровіч. У 20-гадовым узросце Іосіф, як і яго старэйшы брат Іван, паст... Болей »

У 2001 г. Цэнтр праўна-гістарычных даследаванняў пры Міжнароднай асацыяцыі беларусістаў пачаў усталёўваць навуковыя кантакты з чэшскімі гісторыкамі і, як ні дзіўна, калі згадаць цесную культурную ўзаемасувязь паміж чэхамі і беларусамі ў далёкім мінулым, у апошнія дзесяцігоддзі навуковая інфармацыя пра гістарычныя даследаванні ў нашых краінах была вельмі абмежаваная. У выніку беларускія даследчыкі амаль не карыстаюцца багатай чэшскай гіс... Болей »

Фарміраванне сучаснага сібірскага соцыума адбывалася на працягу больш за 400 гадоў. Сярод сібірскіх навукоўцаў запанаваў погляд на далучэнне і асваенне Сібіры як на планетарны працэс распаўсюджвання еўрапейскай цывілізацыі, параўнальны з працэсам асваення Паўночнай Амерыкі. Асаблівасцю каланізацыі Сібіры з’явілася тое, што яна засялялася пераважна адной —славянскай этнічнай супольнасцю, уключаючы рускіх, украінцаў і беларусаў. Этнічнае ... Болей »

Атмасфера роднага дома Станіслава Манюшкі мела вялікі ўплыў на фарміраванне характару і таленту будучага заснавальніка польскай нацыянальнай оперы. Гэта падкрэсліваюць і шматлікія біёграфы Манюшкі, звяртаючы ўвагу на тое, што на станаўленне асобы кампазітара пераможна ўплывала як атмасфера шляхецкага дома, так і кантакты з народнай музыкай беларускай вёскі. Належыць, аднак, адзначыць, што амаль усе біёграфы Манюшкі недаацэньваюць значэн... Болей »

Набліжаецца 120-годдзе з дня нараджэння класіка беларускай літаратуры Якуба Коласа. У сувязі з гэтым я рашыў паглядзець (як гэта раней зрабіў у дачыненні да Янкі Купалы), што ведаюць пра яго на маёй «другой радзіме». Скажу шчыра: атрымалася небагата, паасобныя факты мала звязаны паміж сабой. Але ж яны пераважна невядомы беларускім бібліёграфам. Ды і, сабраныя разам, яны дазваляюць сцвердзіць, што Коласа ў Рэспубліцы Саха (Якуція) ведаюц... Болей »

Дваццаць першае стагоддзе, на парозе якога мы стаім і на затуманеную даль якога паглядаем з трывогай, змушае нас азірнуцца на пройдзенае стагоддзе, каб адказаць сабе на пытанне: у якім кірунку мы рухаемся як нацыя — да самасцвярджэння і ўмацавання ці да самаліквідацыі? Пытанне гэтае кардынальна важнае, бо ад адказу на яго залежыць стан нашага духу, нашае самаадчуванне як удзельнікаў дзяржаўнага будаўніцтва. Пытанні пра кірунак развіцця ... Болей »

Паважаныя Калегі! 27 жніўня - 3 верасня адбудзецца важная падзея ў навуковым жыцці: у Кракаве пройдзе XII Міжнародны з 'езд славістаў, у якім прыме ўдзел і вялікая дэлегацыя беларускіх вучоных. У сувязі з гэтым чарговы нумар "Кантактаў і дыялогаў" мы прысвячаем славістычнай праблематыцы: друкуем тэксты дакладаў Алены Ніякоўскай, Галіны Тварановіч і Захара Шыбекі, артыкул Уладзіміра Мархеля, які таксама з'яўляецца ўдзельнікам з'езда. Болей »

Нясвіжскі культурны цэнтр князёў Радзівілаў у ХVІ-ХVIII стст. быў месцам прыцягнення і адаптацыі розных мастацкіх сіл Еўропы і нават Усходу. Дыяпазон культурных патокаў Нясвіжа такі: ад італьянца з Кома Яна Марыі Бернардоні ў XVI ст. да арганізатара "персіярні" Яна Маджарскага — армяніна. Але ўплыў той ці іншай краіны не азначае абвязковага ўдзелу прыезджых майстроў, ён мог адбывацца і іншымі, больш складанымі шляхамі. Аб механізмах гэт... Болей »

Супрацоўніцтва, дапамога. З Аляксандрам Білыкам, старшынёй Дзяржаўнага камітэта па справах рэлігій і нацыянальнасцей Рэспублікі Беларусь, гутарыць намеснік дырэктара Нацыянальнага навукова-асветнага цэнтра імя Ф. Скарыны Захар Шыбека. — Аляксандр Мікалаевіч, Вы ўзначальваеце адносна новую дзяржаўную ўстанову. Які "стаж" яе дзейнасці? — Рашэнне аб стварэнні камітэта было прынята ў студзені 1997 г., а канчатковае камплектаванне штатаў з... Болей »