У хрэстаматыі сабраны і сістэматызаваны артыкулы, рэцэнзіі, пісьмы, якія даюць уяўленне аб шляхах фарміравання крытычнай думкі ў беларускай літаратуры XIX — пачатку XX ст. Большасць матэрыялаў з’яўляецца бібліяграфічнай рэдкасцю. Адрасуецца выкладчыкам і студэнтам філалагічных факультэтаў універсітэтаў і педінстытутаў. Болей »

У даведніку прыводзяцца звесткі па самых разнастайных пытаннях беларускай літаратуры ў адпаведнасці ca школьнай праграмай: гісторыі беларускай літаратуры, аналізу творчасці пісьменнікаў, характарыстыцы асобных персанажаў; тлумачацца найбольш ужывальныя літаратурныя тэрміны; разглядаюцца пытанні літаратуразнаўчага працэсу. Болей »

На шырокім гістарычна-культурным матэрыяле разглядаюцца літаратурныя ўзаеміны беларусаў і сербаў, славенцаў, харватаў ад самага ўзнікнення іх перадумоў (славянскія вытокі) да пачатку XX ст. Разглядаемыя літаратуры даследуюцца як культурныя цэласнасці, самастойныя тыпы, што дазваляе паглыбіцца ў тыпалогію сутнасцей. Разлічана на літаратуразнаўцаў, выкладчыкаў-славістаў, студэнтаў, а таксама чытачоў, якія цікавяцца славянскай літаратурай... Болей »

Нягледзячы на важнасць пытання пачаткаў Вялікага княства Літоўскага, ці не большым дасягненнем Ермаловіча з’яўляецца яго асвятленне полацкага перыяду ў гісторыі Беларусі. Тут Ермаловіч поўнасцю пачынальнік, бо ніхто да яго падобнай працы не напісаў. Пад пяром аўтара „Старажытнай Беларусі” ўпершыню наш край, хаця падзелены ў той час на шматлікія землі, паўстае як адвечная цэласць. Таму і так ненавідзелі Ермаловіча савецкія, расійскія і т... Болей »

Прафесійныя гісторыкі да выскачкаў-аматараў звычайна ставяцца з непавагай. Бываюць усё-такі аматары перад якімі застаецца толькі зняць шапку. Такім аматарам быў паэт Іван Ласкоў, які прымусіў моваведаў і этнолагаў задумацца над наяўнасцю фінскага субстрату ў этнагенезе беларусаў; такім быў і Мікола Ермаловіч. Болей »

Віцебск у эпоху ранняга сярэднявечча выступае як цэнтр вызначанай акругі: племянны ў дадзяржаўны перыяд і валасны ў складзе Полацкай зямлі (З 1021 г. пасля перадачы кіеўскім князем Яраславам Мудрым Віцебска разам з Усвятамі полацкаму князю Брачыславу Ізяслававічу). Галоўнымі яго функцыямі па дачыненні да кіраванай тэрыторыі былі палітычная, эканамічная і сакральная. Наяўнасць некалькіх селішчаў крывічаў IX-X стст. на левабярэжжа р. Віць... Болей »

Два камплекты срэбных пазалочаных паясоў канца XIV - пачатку XV стст., знойдзеных у пачатку 1990-х гг. у скарбе ля вёскі Літва Маладзечанскага раёна. Скарб быў па-варварску разрабаваны. Адзін з паясоў быў вывезены за межы Беларусі і, па некаторых звестках, знаходзіцца ў Парыжы. У пачатку 2000-х гадоў тры фотаздымкі гэтага пояса былі прадстаўлены для экспертызы супрацоўнікам Эрмітажа. "Мінскі пояс" доўгі час знаходзіўся ў прыватных руках... Болей »

Сёньня, калі мы шмат гаворым пра "нацыянальнае адраджэньне", пра "адбудову нацыі", вельмі важна паддаць аналізу само паняцьце беларускасьці, паколькі паняцьце гэтае было катастрафічна звужана да паняцьця сялянскасьці, мужыцкасьці, вясковасьці. Звужанасьць паняцьця беларускасьці сталася псыхалягічнай перашкодай на шляху да адраджэньня, да ўсьведамленьня сябе як паўнавартаснага нацыянальнага арганізму. Звужанасьць паняцьця беларускасьці п... Болей »

Для разгляду пытаньня сацыяльнай генэалёгіі ідэі самабытнасьці Беларусі, а значыцца, і права беларусаў на дзяржаўную незалежнасьць стаўлю тэзу: гістарычны працэс - гэта сума ўчынкаў людзей, намеры якіх часта былі зусім іншыя, чым вынікі іх учынкаў (суб'ектыўнае і аб'ектыўнае ў гісторыі). На падмацаваньне гэтай тэзы падам ілюстрацыю, усім нам відавочную: намеры і мэты, якія ставілі перад сабой аўтары савецкай перабудовы, былі далёкія ад ... Болей »

"Няма больш занядбайнай дзедзіны ў сьветавой пісьменнасьці, як гісторыя паняволенных народаў", - гэтыя словы Вацлава Ластоўскага, напісаныя шмат гадоў таму, і сёння застаюцца для нас надзённымі. Знаходзячыся паміж суседзяў - учарашніх братоў па "сацыялістычным лагеры", якія шпарка адраджаюць сваю дзяржаўнасць, трывала ўсталёўваюць незалежнасць, - мы востра адчуваем праўдзівасць гэтых словаў ды, прачынаючыся да нацыянальнага жыцця, хочам... Болей »