Pierwszy z prezentowanych trzech tomów Pism rozproszonych Zygmunta Glogera (1845-1910) przy­nosi prace z lat 1863-1876. Podczas ich edycji kierowano się przede wszystkim Bibliografią prac Zygmunta Glogera, ogłoszoną w 1910 roku przez Stefana Dembego. Rozpoznania badawcze, wstępne jak dotychczas, wskazują, iż nie jest ona kompletna. W czasie prac nad tekstami natrafiono na artykuły nieujęte w Bibliografii Dembego, lecz, jak wiele na to wskazuje, napisane przez Glogera.Pisma rozproszone przynoszą pierwszą - opatrzoną komentarzem edytorskim, przypisami i wstępem - edycję dorobku publicystycznego i pisarskiego autora Roku polskiego (1900), który od chwili debiutu w 1863 roku publikował stale w „Kronice Rodzinnej”, „Bibliotece Warszawskiej”, „Kurierze Warszawskim”, „Gazecie Handlowej” i wielu innych czasopismach z 2. połowy XIX wieku. Zakres tematyczny jego szkiców, artykułów, doniesień, reportaży, biogramów, studiów jest niezwykle szeroki. Obejmuje prace z dziedziny historiografii, archeologii, etnografii, badań życia społecznego, rolnictwa, gospodarki, językoznawstwa, literatury, a nawet leśnictwa, rybołówstwa i myślistwa. Gloger był człowiekiem niezwykle wszechstronnym, bardzo utalentowanym publicystą, pionierem reportażu współczesnego i świetnym polemistą, co niniejsze Pisma rozproszone pokazują wyraziście. (Od redakcji, fragment)