Miejsce wydania: Warszawa
Data wydania: 2010
Wydawca: Katedra Białorutenistyki Uniwersytetu Warszawskiego
ISBN: 978-83-60951-08-8
Kategoria: Język białoruski; Kultura; Literatura metodyczna; Wiedza o literaturze
Copyright © 2010 by Хаўстовіч Мікола, Katedra Białorutenistyki Uniwersytetu Warszawskiego
Księgozbiór: KAMUNIKAT — ten serwis (wersja elektroniczna)
Informacje uzupełniające: Recenzenci: prof. dr hab. Aleksander Barszczewski – Uniwersytet Warszawski, prof. dr hab. Michaś Tyczyna – Narodowa Akademia Nauk RB
Пад найменнем “беларуская літаратура” мы павінны разумець усю літаратуру беларускага народа, г. зн. прыгожае пісьменства ад пачатку ХІ ст. да нашых дзён. За гэты час шмат разоў і карэнным чынам змяняліся гістарычныя ўмовы жыцця беларускага народа, але, думаецца, абавязкова захоўвалася духоўная сувязь з мінулым, у большай або меншай ступені заўсёды ўлічваўся мастацкі вопыт папярэднікаў. Развіццё беларускага літаратуразнаўства дазволіла ў апошнія дзесяцігоддзі ўзняцца на новы ўзровень асэнсавання духоўнае спадчыны нашых продкаў. Думка, што беларуская літаратура – гэта літаратура, створаная беларусамі пра беларусаў ды Беларусь і ў першую чаргу для беларусаў, сёння ўсё часцей і часцей гучыць у навуковых працах беларускіх філолагаў. Так, напрыклад, акадэмік І. Навуменка заўважае, што “Марцінкевіч служыў беларускай ідэі. Польскамоўныя творы, якія колькасна раўняюцца або нават перавышаюць напісанае па-беларуску, пацвярджаюць гэтую думку. Бо і ў іх гутарка ідзе пра Беларусь, пра яе мінулае, пра тое, што шляхта, у тым ліку і багатая, складае адно цэлае з беларускім народам. А што датычыць таго, што шляхта гаворыць папольску, то гэта абумоўлена гістарычнымі акалічнасцямі яе бытавання” (Прадмова, фрагмэнт)
Autorzy białoruscy: Хаўстовіч Мікола
Katalog: Kamunikat.org
3 сярэдзіны 1850-х гг. мы назіраем імклівае развіццё беларускамоўнае літаратуры. Папярэднія дзесяцігодцзі падрыхтавалі той неабходны грунт, на якім выраслі класічныя творы айчыннага пісьменства. Вядома, адраджэнню “новае, славянскага роду літаратуры” паспрыяла агульная грамадска-палі-тычная сітуацыя ў імперыі, рост свядомасці люду (пакуль яшчэ люду, а не народу), які вуснамі адукаваных прадстаўнікоў (шляхціцаў-інтэлігентаў, што ўрэшце з... Więcej »
Мы не можам пагадзіцца (асабліва з першаю часткаю выказвання) з тым, што нядаўна напісаў адзін з модных сённяшніх літаратараў: “Бела-рускія гістарычныя міты даўно ўжо створаныя, ідзе працэс іх рэвізіі, героі праслаўленыя і названыя, гістарычная літаратура напісаная. Цяпер насьпеў час гаварыць пра тых, хто быў выкрасьлены і забыты ў гарачцы нацыя-нальнага будаўніцтва. Пра габрэйскую спадчыну Беларусі, напрыклад. Пра ўсіх тых, хто павязан... Więcej »
Пра стварэнне навуковай гісторыі беларускае літаратуры шырока пачалі гаварыць у сярэдзіне 1920-х гг. Вядома, варта памятаць пра першыя крокі ў гэтым кірунку Рамуальда Зямкевіча (1881–1944), Сяргея Палуяна (1890–1910) і Максіма Багдановіча (1891–1917), якія, аднак, былі адно спробамі ахарактарызаваць літаратурны працэс мінулага. Нявырашанай засталася праблема і пасля таго, як у 1919–1922 гг. з’явіліся працы Яўхіма Карскага (1860–1931), М... Więcej »
У трэці том Даследаванняў і матэрыялаў увайшлі асобныя тэксты, якія датычаць жыцця і творчасці двух літаратараў канца ХІХ – пачатку ХХ стст. Аляксандра Ельскага і Ядвігіна Ш. Узноўлена тут таксама славутая “Biełarusskaja Chrestomatija” Браніслава Эпімаха-Шыпілы. Беларускамоўныя творы і матэрыялы падаюцца ў адпаведнасці з першапублікацыямі ці рукапісамі з захаваннем усіх асаблівасцяў друку ці пісоўні арыгіналу; польскамоўныя тэксты друку... Więcej »
Планавалася, што ў другі том “Даследаванняў і матэрыялаў”, апрача раздзела Ананімная літаратура, увойдуць тэксты і дакументы, датычныя жыцця і творчасці Яна Чачота, Гераніма Марцінкевіча, Эдварда Жалігоўскага, Аляксандра Ельскага і Альгерда Абуховіча. Аднак спакваля аб’ём першага раздзела павялічыўся на столькі, што давялося адмовіцца ад першапачатковае задумы. Мы палічылі патрэбным засяродзіць увагу на асобных ананімных творах другой п... Więcej »
Наша выданне прысвечана асобным старонкам жыцця і творчасці літаратараў Беларусі XVIII–XIX стст. Зважаючы на тое, што найбольшую вартасць заўсёды маюць не нататкі даследчыка пра пісьменніка, а перад усімягоныя творы ды іншыя матэрыялы, якія апавядаюць пра яго, значная ўвага надаецца менавіта публікацыі невядомых ці малавядомых тэкстаў–паэзіі, публіцыстыкі, карэспандэнцыі і інш. А гэта тым больш важна, што мы, гісторыкі Новай беларускай ... Więcej »
22 listopada 1856 roku zmarł na wygnaniu w guberni archangielskiej Romuald Padbereski, wydawca, publicysta, krajoznawca i folklorysta. Urodził się w Wilnie, gdzie ukończył gimnazjum, a potem studiował na Uniwersytecie Moskiewskim. Wiele lat mieszkał w Petersburgu. Wydawał różne czasopisma i almanachy, ale największe uznanie zdobył wydaniem utworu Jana Barszczwskiego „Szlachcic Zawalnia albo Biełaruś u fantastycznych apowiedach”. W 1850 ... Więcej »
Chociaż badania literatury białoruskiej mają już swoją dawną i trwałą tradycję, to do dzisiaj autorstwo niektórych utworów, które wchodzą do chrestomatii do nauki literatury białoruskiej XIX wieku, jest niepewne. Praca Mikoły Chaustowicza „Ajczyna zdaloku i zblisku” (ojczyzna z daleka i z bliska) jest próbą odszukania i przeanalizowania „ciemnych plam” literatury białoruskiej XIX wieku, a przede wszystkim próbą rozwiania „mitów” stworz... Więcej »
Упершыню ў беларускім літаратуразнаўстве даследуецца спецыфіка мастацкага метаду Яна Баршчэўскага, вытокі і эвалюцыя мастацкай умоўнасці ў яго творчасці. У манаграфіі арганічна спалучаны панарамны разгляд твораў пісьменніка і мастацкая інтэрпрэтацыя найбольш значных тэкстаў Кніга разлічана на літаратуразнаўцаў, выкладчыкаў і студэнтаў філалагічных і культуралагічных спецыяльнасцяў ВНУ. Więcej »
„Na parozie zabytaj światyni” (na progu zapomnianej świątyni) - monografia Mikoły Chaustowicza poświęcona twórczości i literacko – artystycznemu symbolizmowi „ojca literatury białoruskiej”, Jana Barszczewskiego. Właśnie Jan Barszczewski jako pierwszy opiewa Białoruś, a nie Litwę, jak Adam Mickiewicz i inni filomaci i filareci. Mikoła Chaustowicz dogłębnie bada prozę tego pisarza, autora bodaj najbardziej mistycznego utworu o Białorusi „... Więcej »