Янушкевіч Язэп, Нацыянальная праграма выдання гістарычных крыніц

Нацыянальная праграма выдання гістарычных крыніц

Аднаўленне Беларускай Археаграфічнай Камісіі (БАК)

Янушкевіч Язэп

Publication Place: Мінск

Publication Date: 1999

Publisher: Беларускі навукова-даследчы інстытут дакументазнаўства i архіўнай справы

Category: History

Book Collection: KAMUNIKAT — this site (online version)

UDC: 63.2

Supplementary Data: Падрыхтавана ў 1997—1998 гг. у аддзеле археаграфіі БелНДІДАС у рамках навуковай тэмы «Нацыянальная пра­грама публікацыі архіўнага фонду Рэспублікі Беларусь». Праект ухвалены на Вучонай Радзе Інстытута (31.03.1998). У распрацоўцы гістарычных раздзелаў (XIII—XIX стст.) сваімі парадамі, кансультацыямі, заўвагамі спрыялі гісторыкі i літаратуразнаўцы М. Біч, Д. Бохан Г. Галенчанка, А.Груша, А. Емяльянчык, А.Жлутка. У. Кароткі, Г.Кісялёў, А. Кіштымаў, П. Лойка, Р. Платонаў, I. Саверчанка, Г. Сагановіч, М. Спірыдонаў, В. Чамярыцкі, М.Шумейка. Цалкам тэкст Праекта з улікам заўваг i з усімі Дадаткамі-напрацоўкамі будзе апублікаваны ў матэрыялах Міжнароднай навуковай канферэнцыі «Праблемы беларускай археаграфіі»: Да 175-годдзя выходу ў свет «Беларускага архіва стара­жытных грамат"(11—12 сакавіка 1999 г.)

У кожнай дзяржаве архіўная справа i ўсё, што з ёю звя­зана (у тым ліку i археаграфія), з'яўляецца асноваю для заканадаўчай дзейнасці. Менавіта ў старажытных архівах назапашваўся багаты вопыт, у ix адбіваліся асаблівасці таго ці іншага рэгіёна, на падставе якіх складваліся, выпрацоўваліся, фармуляваліся законы. Невыпадкова раней кожны павет i ме­ставы магістрат мелі свой архіў. I па тых законах, занесеных у Статуты ВКЛ, стагоддзямі жыла наша дзяржава. Але не будзем кранаць гісторыю, гэтаксама не буд­зем чапаць іншыя краіны, дзе архіўнай справе надаец­ца высокі дзяржаўны ўзровень. Варта нагадаць толькі, як пільна ставілася царская адміністрацыя да нашай беларуска-літоўскай спадчыны. Нездарма ў Археаграфічную камісію прыцягваліся лепшыя навуковыя сілы, бо толькі так можна было абгрунтоўваць сваё «гістарычнае» права на новадалу­чаныя абшары.

Belarusian Authors: Янушкевіч Язэп

Catalog: Kamunikat.org

View/ Download This Chapter/ Article... Уся кніга ў адным файле

Worth reading:

Янушкевіч Язэп, ...I першым паказаўся Каліноўскі

...I першым паказаўся Каліноўскі

Спадчына Кастуся Каліноўскага на беларускай, летувіскай, польскай, украінскай, нямецкай, ангельскай і гішпанскай мовах

Янушкевіч Язэп

Кніга выходзіць да 22.11.2019 — дня перапаховін парэшткаў 20 ўдзельнікаў нацыянальна-вызвольнага Паўстаньня, адшуканых у 2017-2018 гг. на гары Гедзіміна ў Вільні. Захоўваючы аўтарскае права летувіскіх калег да першадруку невядомых археалагічных матэрыялаў, абліччаў інсургентаў, адкапаных на гары Гедзіміна, публікацыя іх у беларускіх і інш. выданьнях — справа бліжэйшай будучыні. Выданьне знаёміць з публіцыстычнай спадчынай Кастуся Каліно... More »


Янушкевіч Язэп, Літоўскі Пеўнік

Літоўскі Пеўнік

або Мой Манюшка

Янушкевіч Язэп

Гісторыка-літаратурныя матэрыялы пра Станіслава-Яна-Эдварда-Казіміра Манюшку, ягоны радавод, творчы шлях і эпоху. More »


Янушкевіч Язэп, «А ў маскалях трудна жыці...»: Багрым-Крашын-Яцкоўскі — неўміручасьць

«А ў маскалях трудна жыці...»: Багрым-Крашын-...

(Да 200-годзьдзя Паўлюка Багрыма і 570-годзьдзя Крашына)

Янушкевіч Язэп

Кніга-буклет выходзіць да 200-годзьдзя з дня нараджэньня Паўлюка Багрыма (Paweł Bahrym, 1812-1891?) - загадкавага паэта-самародка XIX стагоддзя, ад якога застаўся ўсяго невялікі вершаваны ўрывак, поўны дзіцячай чульлівасьці і пякельнай гаркаты ад усьведамленьня паднявольнага жыцьця ў акупаванай краіне — Літве-Беларусі. Адвакат, пісьменнік, мемуарыст, паўстанец 1831 года, эмігрант Ігнась Яцкоўскі (Ignacy Jackowski, 1795?—1873), які першы... More »


pdf
Янушкевіч Язэп, Зямля кенатафаў

Зямля кенатафаў

Апавяданні, артыкулы, эсэ

Янушкевіч Язэп

У тыя нялюдзкія дзесяцігоддзі Коласаўская «Новая зямля» ўспрымалася, дастасуючы словы іншага беларускага класіка пра ўласную творчасць, як «пераможны гімн сярод крыжоў, магіл» (Янка Купала). Сярод родных крыжоў і пустых магіл. Успрымалася, нібы біблейная кніга першымі хрысціянамі з выразным «поглядам на Сусвет як на жывы твор Бога» (Уладзімір Конан). Аднак кожная рэлігія прагрэсу, камуністычная ў тым ліку, неміласэрная да мінулага. У XX... More »


pdf
Янушкевіч Язэп, Сьвятыня над Іслаччу

Сьвятыня над Іслаччу

Ракаўскі касьцёл Маці Божай Ружанцовай: гісторыя, дакументы

Янушкевіч Язэп

The Shrine by the Islach Yazep Yanushkevich A collection of documents compiled by Yazep Yanushkevich tells 21st century people the 100-year history of one building, the Mother of Jesus Church in Rakau. What is it about this Catholic church that makes it so special? It does not stand out for its architecture or age. However, its history helps understand complicated history of Catholic churches in the Russian Empire, where the trinity ... More »


pdf
Янушкевіч Язэп, Дыярыюш з ХІХ стагоддзя

Дыярыюш з ХІХ стагоддзя

Дзённікі Міхала Галубовіча як гістарычная крыніца

Янушкевіч Язэп

Звычайна дыярыюшы найвышэйшых прадстаўнікоў духоўнага кліру не вызначаюцца займальнасцю. Што нельга сказаць пра дзённікавыя запісы архіяпіскапа Міхала Галубовіча (1800—1881), занатаваныя ім у 1858—1860 гг. Паколькі ў нататках архірэя можна прачытаць: пра наведванне губеранскага Менску расейскім царом Аляксандрам II; неаднойчы сустрэцца з прозвішчам Багрыма; «паслухаць» арыю ў выкананні В. Дуніна-Марцінкевіча; даведацца, што колішні вуні... More »


pdf
Янушкевіч Язэп, Славянскія матывы і рэмінісцэнцыі ў творчасці Дуніна-Марцінкевіча

Славянскія матывы і рэмінісцэнцыі ў творчасці...

Янушкевіч Язэп

Падставай (грунтам) для выдання стаў матэрыял, па­дрыхтаваны як даклад на ХІІІ Міжнародны з’езд славістаў у Любляне (Славенія, 15-21 жніўня 2003 г.). Творчая спад­чына пачынальніка новай беларускай літаратуры В. Дуніна-Марцінкевіча (1808-1884) аналізуецца ў рэчышчы малавядомых фактаў, у цеснай сувязі з эпохай на фоне агульнаславянскага літаратурнага працэсу ў перыяд адраджэння, характэрны для большасці славянскіх культур у XIX ст. (Бе­л... More »


pdf
Янушкевіч Язэп, За архіўным парогам

За архіўным парогам

Беларуская літаратура ХІХ-ХХ стагоддзяў у святле архіўных пошукаў

Янушкевіч Язэп

Кнігу вядомага даследчыка Я. Янушкевіча складаюць працы, матэрыялы для якіх адшуканы аўтарам у архівах Вільнюса і Львова, Масквы і Пецярбурга, Варшавы, Кракава і Вроцлава. Яны па-новаму асвятляюць асобныя бакі жыцця і творчасці В. Дуніна-Марцінкевіча і яго дачкі Камілы, П. Багрыма, Ф. Багушэвіча, В. Сулімы-Савіча-Заблоцкага, С. Манюшкі, М. Гарэцкага, В. Ластоўскага а таксама сучасных пісьменнікаў і даследчыкаў літаратуры. More »


pdf
Янушкевіч Язэп, Неадменны сакратар Адраджэння

Неадменны сакратар Адраджэння

Вацлаў Ластоўскі

Янушкевіч Язэп

Пасля больш чым паўстагоддзя шальмавання ці проста замоўчвання вяртаецца да нас імя Вацлава Ластоўскага (1883—-1938). Жыццёвы шлях сакратара "Нашае Нівь”, прэм'ер-міністра БНР, акадэміка і неадменнага сакратара Беларускай Акадэміі навук адлюстроўвае паваротныя моманты ў лёсе Беларусі першай трэці XX стагоддзя, і постаць яго займае тут адно з цэнтральных месцаў. Сгесіо свайго — служэнне роднаму краю палітычнай, культурнай і іншай чыннасц... More »


pdf
Янушкевіч Язэп, У прадчуванні знаходак

У прадчуванні знаходак

З адной вандроўкі ў архівы Варшавы, Вроцлава, Кракава

Янушкевіч Язэп

Эсэ маладога, але вопытнага даследчыка беларускай літаратуры мінулага стагоддзя Язэпа Янушкевіча - нечаканая знаходка не толькі для шырокага кола чытачоў, але і для спецыялістаў-літаратуразнаўцаў. Спецыфіка архіўнай працы патрабуе глыбокіх ведаў і вялікага цярпення, энергіі і назіральнасці, схільнасці да аналізу і веры ў посьпех. Нястомныя пошукі і цікавейшыя адкрыцці... Усё гэта ёсць у кнізе, якую аўтар прапануе вашай увазе. More »