![]() |
![]() |
Алесь Бяляцкі
Нарадзіўся 25 верасьня 1962 году ў гарадзкім пасёлку Вя´ртсіля ў Карэльскай АССР, дзе ў той час працавалі ягоныя бацькі-беларусы.
У 1965 годзе сям’я вярнулася ў Беларусь, у Сьветлагорск.
У 1984 годзе Алесь скончыў гісторыка-філялягічны факультэт Гомельскага ўнівэрсытэту, працаваў настаўнікам у Лельчыцкім раёне.
Служыў у савецкім войску ў Сьвярдлоўскай вобласьці РФ мэханікам-кіроўцам браняванага цягача.
У 1986–1989 гадах быў заснавальнікам Таварыства маладых літаратараў «Тутэйшыя».
У 1988 быў сябрам Аргкамітэту БНФ «Адраджэньне», працяглы час быў адным зь лідэраў БНФ — членам Сойму, сакратаром Управы і намесьнікам старшыні.
У 1989 годзе скончыў асьпірантуру Інстытуту літаратуры Акадэміі навук Беларусі.
З 1989 да 1998 году працаваў дырэктарам Літаратурнага музэю Максіма Багдановіча.
У 1991–1995 гадах быў дэпутатам Менскага гарадзкога савету дэпутатаў.
У 1996 годзе заснаваў праваабарончую арганізацыю «Вясна».
4 жніўня 2011 году быў затрыманы — яго абвінавацілі «ва ўхіленьні ад выплаты падаткаў». 23 лістапада асуджаны на 4,5 года пазбаўленьня волі ў калёніі ўзмоцненага рэжыму з канфіскацыяй маёмасьці.
У 2012 годзе ў Бібліятэцы Радыё Свабода выйшла кніга Валера Каліноўскага «Справа Бяляцкага».
21 чэрвеня 2014 году быў датэрмінова вызвалены з Бабруйскай калёніі.
За 25 гадоў сваёй дзейнасьці быў адзначаны шматлікімі прэміямі і ўзнагародамі: швэдзкай прэміяй імя Пэра Ангера, прэміяй Свабоды імя Андрэя Сахарава, прэміяй Homo Homіnі, якую ўручаў Вацлаў Гавэл, прэміяй Нарвэскага зьвязу пісьменьнікаў «За свабоду слова», прэміяй Дзярждэпартамэнту ЗША, прэміяй Леха Валэнсы, прэміяй імя Пэтры Кэлі, прэміяй Вацлава Гавэла ад ПАРЭ, прэміяй «За правы чалавека і вяршэнства закону» ды іншымі.
Пяць разоў вылучаўся на Нобэлеўскую прэмію міру.
Алесь — аўтар кніг «Прабежкі па беразе Жэнэўскага возера», «Асьвечаныя Беларушчынай», «Халоднае крыло Радзімы», «Іртутнае срэбра жыцьця», «Бой з сабой», «Турэмныя сшыткі».
14 ліпеня 2021 году быў затрыманы паводле крымінальнага абвінавачаньня, у яго дома і ў офісе «Вясны» адбыліся ператрусы.
Цяпер ён у СІЗА № 1 — на «Валадарцы» — разам з калегамі: праваабаронцамі Валянцінам Стэфановічам і Ўладзімерам Лабковічам.
Усяго за актыўную грамадзкую і праваабарончую дзейнасьць прыцягваўся да судовай адказнасьці больш за 20 разоў. Прызнаны палітычным зьняволеным.
7 кастрычніка 2022 году Алесю Бяляцкаму была прысуджаная Нобэлеўская прэмія міру.
У Аглядзе прадстаўлены аналіз сітуацыі з правамі чалавека ў Беларусі за 2006 год. Зборнік утрымлівае найбольш відавочныя і характэрныя факты парушэньняў правоў і свабодаў грамадзянаў краіны за гэты перыяд. Агляд падрыхтаваны на падставе асабістых зваротаў ахвяраў парушэньняў правоў чалавека, фактаў, зафіксаваных праваабаронцамі, а таксама інфармацыі з адкрытых крыніцаў (СМІ, Інтэрнэт-сайты spring96.org. svaboda.org, baj.ru, charter97.or... Więcej »
Швейцарыя заўсёды была для мяне загадкавай краінай. Зьлепленая з разнамоўных і рознакультурных народаў — немцаў, французаў і італьянцаў, яна нейкім дзіўным чынам самазахоўвалася на працягу стагоддзяў, выжываючы ў віруючым еўрапейскім катле. З сучасных стэрэатыпаў пры згадцы “Швейцарыя” — адразу прыходзіць у галаву швейцарскі сыр і шакалад, швейцарскія гвардзейцы ў Ватыкане, швейцарскія нажы, гадзіньнікі і банкі. Добра, калі ў краіны ёсь... Więcej »
У Кракаў мы ехалі да нашых сяброў французаў. Сюды іхні пералёт і наш даезд былі самымі таннымі з усіх іншых варыянтаў. Апроч таго, французскае культурнае прад-стаўніцтва ў Кракаве давала памяшканьне для перамоваў, на якіх мы мусілі абгаварыць, як сказаў бы Сяргей Дубавец, “нашыя дзялы”. Ужо калі разам з Уладзем Лабковічам, юрыстам цэнтру “Вясна”, сядзелі ў купэ, ён сказаў, што на пероне бачыў некалькі знаёмых актывістаў з незалежных пра... Więcej »
Залатым дзесяцігодзьдзем беларускай літаратуры можна лічыць пэрыяд ад 1905 па 1915 год. У гэты час у беларускае прыгожае пісьменства назаўсёды ўвайшлі добры дзесятак творцаў, якія заклалі магутныя падваліны новай беларускай літаратуры. На зробленае імі і зараз гледзімо з захапленьнем і павагаю. Купала, Багдановіч, Колас, Гарун, Гарэцкі, Бядуля — суквецьце імёнаў, якому можа пазайздросціць любое літаратурнае пакаленьне. Своеасаблівы выбу... Więcej »
У Мінску працуе Літаратурны музей Максіма Багдановіча. Ласкава запрашаем Вас пазнаёміцца з экспазіцыяй у доме на Траецкім прадмесці. Будынак музея (помнік XIX ст.) — паблізу ад месца нараджэння Максіма Багдановіча — арыгінальна аформлены з мастацкай стылізацыяй пад "мадэрн". Пяць утульных камерных залаў экспазіцыі пазнаёмяць з аўтэнтычнымі матэрыяламі паэта (зборнікамі "Вянок" і "Зеленя", фотаздымкамі, аўтографамі, асабістымі рэчамі).... Więcej »
Tomik „Tutejszyja” prezentuje twórczość członków tak samo nazwanego stowarzyszenia młodych literatów-nonkonformistów. Stowarzyszenie „Tutejszyja” było założone w 1987 roku i przez kilka lat łączyło ponad sześć dziesiątek literatów z całej Białorusi. Było to nie tylko i nie tyle literackie, ile społeczno–polityczne stowarzyszenie. Jeśli mówić o literaturze, to badacz rodzimego procesu literackiego Maksim Szczur wśród głównych zasług „... Więcej »»
У 1928 годзе ён быў узнагароджаны камандорскім крыжам ордэна “Адраджэння Польшчы”; газеты пісалі пра заслугі пана Дмахоўскага, якія ён здабыў на ніве правасуддзя, і ніхто іншы, а менавіта ён з 28 лютага па 16 сакавіка 1929 года вёў перагляд справы “Грамады ” ў тым жа Віленскім апеляцыйным судзе. 20-га ж лютага 1935 года У. Дмахоўскаму дапамагалі таксама вядомыя асобы – суддзя Ядзевіч і суддзя-дакладчык з акруговага суда Скіндар. Ядзевіч... Więcej »
Адзін з найбольш вядомых парадоксаў логікі, аўтарства якога належыць Гегелю, сцвярджае: «Гісторыя навучае толькі таму, што яна ніколі так і не навучыла чаму-небудзь народы». Więcej »
“Дзеяслоў” не абмяжоўваецца толькі колам літаратурных і літаратарскіх праблемаў. Жывапіс, музыка, тэатр, кіно, гісторыя, мовазнаўства, філасофія, паліталогія, эканоміка, экалогія... — словам, усе напрамкі чалавечай дзейнасьці асьвятляюцца на старонках выданьня. Więcej »
“Дзеяслоў” не абмяжоўвацца толькі колам літаратурных і літаратарскіх праблемаў. Жывапіс, музыка, тэатр, кіно, гісторыя, мовазнаўства, філасофія, паліталогія, эканоміка, экалогія... — словам, усе напрамкі чалавечай дзейнасьці асьвятляюцца на старонках выданьня. Więcej »