Rzecznik Praw Obywatelskich, w pełni niezależny organ konstytucyjny, odporny na jakiekolwiek oddziaływania oligarchii politycznej i kapitalistycznej, jest strażnikiem swobód i praw obywatelskich w nowoczesnej demokracji. Dr Janusz Kochanowski – wybitny prawnik, wykładowca uniwersytecki, dyplomata, człowiek o szerokich horyzontach intelektualnych, twórca Fundacji Ius et Lex, trafnie widzi swoją rolę Rzecznika nie tylko w kategoriach czynnej obrony praw obywatelskich wszystkich mieszkańców Polski, ale również w aktywnej działalności twórczej, mającej na celu kształtowanie wizji sprawnego, uczciwego państwa prawa. Prezentowana książka jest obrazem tej bogatej, niezwykle intensywnej działalności, zestawieniem opublikowanych artykułów, wywiadów, wypowiedzi w panelach dyskusyjnych – ujętych w logicznie wydzielonych rozdziałach. Zawierają one dwa podstawowe typy materiałów analitycznych: opinie i wnioski dotyczące jednostkowych zagadnień związanych ze zgłoszonymi skargami bądź z obserwacją rzeczywistości oraz tzw. wystąpienia generalne, propozycje zmian o charakterze systemowym, które, jak pisze ich Autor: „zapewnią wyższy poziom ochrony praw czy ich realizacji”. (ze „Słowa wstępnego” Witolda Kieżuna)