Białystok miasto położone na zachodniej rubieży styku dwóch kultur od początku swojego istnienia było miejscem egzystencji wielu narodów. Bogata i różnorodna tradycja na trwale zapisała się w dzieje tego miasta. Białystok podobnie jak całe północno-wschodnie ziemie Rzeczypospolitej, kolejno funkcjonował w ramach różnych struktur państwowych, co nie bez znaczenia pozostało nie tylko na dzieje miasta, ale także na materiał źródłowy przechowywany obecnie zarówno w archiwach polskich, białoruskich, rosyjskich, jak i niemieckich. Przekazana do rąk Czytelników niniejsza publikacja stara się oddać ten złożony i często trudny do udokumentowania proces. Redakcja wierzy, iż książka ta przysłuży się do lepszego poznania historii miasta. Białystok dzięki swojej bogatej historii winien stać się pomostem spinającym dawne ziemie północno-wschodniej Rzeczypospolitej.