Miejsce wydania: Białystok
Data wydania: 2018
Redaktor: Kuczyńska Marzanna, Nowak Alicja Zofia
Wydawca: Fundacja „Oikonomos”
Wymiary: 236 s.
ISSN: 2082-9299
Księgozbiór: BTH — biblioteka Białoruskiego Towarzystwa Historycznego, ul. Proletariacka 11, Białystok (egzemplarz papierowy)
Numery inwentarzowe: BTH — [1990.]
Termin laikat pochodzi z języka greckiego i oznacza lud, naród, nację. W Piśmie świętym występuje on bardzo często: w samym mianowniku aż 655 razy, w Nowym Testamencie – 24 razy. W Starym Testamencie termin ten w większości przypadków oznaczał Naród Wybrany. W podobnym znaczeniu używają go ewangeliści. Tak, na przykład, apostoł Mateusz używając słowa λαός pisze: „Ten lud czci Mnie wargami, lecz sercem swym daleko jest ode Mnie” (15, 8). Używa również tego określenia, podobnie jak pozostali ewangeliści, gdy wskazuje tłum, który zgromadził się u Piłata, wzywając do ukrzyżowania Chrystusa. Ewangeliści rozumieją go w kontekście znaczeniowym Starego Testamentu. W nieco innym jednak kontekście termin ten występuje w Listach Apostolskich. Jeśli w Starym Testamencie określał on wybranych na podstawie etnicznej i oznaczał tych, którzy czczą Prawdziwego Boga, to w Listach odnosi się do tych, którzy poszli za Chrystusem i są członkami Kościoła. W tym wypadku zatraca się etniczny charakter znaczenia tego terminu. Chrześcijanie nigdy wcześniej nie byli oddzielnym narodem, pochodzili bowiem z różnych narodów, ale od momentu chrztu stali się ludem Bożym – λαὸς θεου. W ten sposób „zasada etniczna, według której był wybrany dawny Izrael, została zamieniona przez zasadę przynależności do Kościoła, w którym zasada etniczna okazała się przezwyciężoną [...]”. (Arcybiskup Jakub Kostiuczuk, Pojęcie laikatu i kleru w Kościele prawosławnym, fragment)
Katalog: BTH
Periodyki: Latopisy Akademii Supraskiej
Spis treści
Borkowski Andrzej, bp, Rola laikatu w procesie udzielania autokefalii
Cecha Paweł, ks., Rola laikatu w życiu Kościoła prawosławnego w Belgii, ze szczególnym uwzględnieniem parafii o charakterze polskim w Brukseli
Dmitruk Stefan, Rola profesora Piotra Pokryszkina w ochronie dziedzictwa prawosławnego, etnicznego i narodowego w okolicach Chełma na początku XX wieku
Hodana Tomasz, „Cовѣтованіе о благочестіи” (1621) – zbiór postanowień soboru czy postulaty wiernych?
Karczewski Paweł, hieromnich, Obecność Kościoła prawosławnego w przestrzeni medialnej
Kostiuczuk Jakub, abp, Pojęcie laikatu i kleru w Kościele prawosławnym
Magruk Adam, ks., Udział laikatu w „sprawowaniu” boskiej liturgii oraz sakramentu kapłaństwa
Mironowicz Antoni, Duchowni i świeccy wobec unii kościelnej na soborach brzeskich w 1596 roku
Mironowicz Marcin, Struktura społeczno-zawodowa członków wileńskiego bractwa Św. Trójcy między XVI–XVII w.
Nowak Alicja Z., Laudacje dla biskupów w spuściźnie pisarskiej i działalności Michała Ślozki – świeckiego wydawcy
Oniszczuk Jakub, Bractwo Młodzieży Prawosławnej w Polsce – misja młodzieży w kryzysie
Багрий Елена Н., Художественная практика мирян в Свято-Елисаветинском православном монастыре г. Минска (литургический аспект)
Густова-Рунцо Лариса, Псаломщик православного прихода как хранитель местной литургической певческой традиции
Рунцо Дмитрий, Деятельность Православного крестовоздвиженского трудового братства в имении Н. Н. Неплюева (черниговская губерния) – попытка гармонии приходской и экономической жизни
Самосюк Надежда В., Роль мирян в развитии социокультурной деятельности Православной церкви в Западной Беларуси (1921–1939 гг.)
Bieżący numer Latopisów Akademii Supraskiej wychodzi w roku dwóchsetnego jubileuszu kanonizacji Gabriela Młodzieńca oraz siedemdziesiątej piątej rocznicy męczeńskiej śmierci prawosławnych mieszkańców powiatu Bielsk Podlaski, wyniesionych na ołtarze w 2020 roku przez Polską Cerkiew Prawosławną (w tym kilkoro dzieci i młodzież). Upamiętnione zostało także 600-lecie śmierci wybitnego metropolity kijowskiego – Grzegorza (Cam... Więcej »
Gdy piszę te słowa, mija właśnie pół wieku naszej znajomości, bowiem poznaliśmy się jako dwudziestoletni chłopcy podczas rocznego pobytu Alika/Saszy Naumowa na ministerialnym stypendium na Uniwersytecie Sofijskim. Urodził się cztery miesiące po mnie, 6 lipca 1949 roku w Ornecie, na Warmii, gdzie jego ojciec, protojerej Eugeniusz, były więzień hitlerowskich obozów koncentracyjnych, jako dziekan gdańsko-olsztyński organizował życie religi... Więcej »
Starożytne maksyma brzmi: varietas delectat, co oznacza: odmiana (różnorodność) sprawia przyjemność. Gdy odnosi się ona do środowiska, w którym żyjemy, nie jest już jednak tak oczywista. Szczególnie, gdy dotyczy współżycia ludzi, wywodzących się z odmiennych środowisk narodowościowych, religijnych bądź obyczajowych. Człowiek wobec drugiej osoby jest kimś obcym, często budzącym lęk. Ten lęk to ksenofobia, a więc lęk przed obcością. Zauwa... Więcej »
Pismo Święte Nowego Testamentu (poza jego ostatnią księgą – Apokalipsą) zajmuje szczególne miejsce w życiu liturgicznym Kościoła prawosławnego. To właśnie z tych dwóch nowotestamentowych zbiorów ksiąg – tzn. Apostoła i Ewangelii – pochodzi najwięcej fragmentów czytanych podczas nabożeństw w ciągu całego roku. Stary Testament (tzw. paremie) przeważa jedynie w dni powszednie Wielkiego Postu. Ostatnia księga Nowego Testamentu nie jest obec... Więcej »
Średniowieczne legendy wspominają o misjach, jakie na obszarach Scytii, a więc na terenach rozciągających się na północ od Morza Czarnego, podejmowali święci apostołowie Andrzej i Filip. Pobyt tam św. Andrzeja odnotował już w IV wieku Euzebiusz z Cezarei. Działalność apostoła zostało szeroko rozpropagowana w średniowiecznych kronikach przez mnichów ruskich. Między innymi Powieść lat minionych Nestora odnosi początki chrześcijaństwa na z... Więcej »
Znaczenie szerzenia religii w językach narodów nawracanych uświadomiono już w czasach działalności misyjnej apostołów Słowian świętych Cyryla i Metode-go wśród Chazarów i Słowian1. Z tego powodu Konstantyn (Cyryl) przystąpił do tworzenia alfabetu słowiańskiego oraz przekładu na język słowiański Ewangelii i tekstów liturgicznych na długo przed rozpoczęciem misji morawskiej w 863 roku. Misjonarz stworzył pismo zwane „głagolicą”. Nazwa pis... Więcej »
Oddajemy czytelnikom drugi numer „Latopisów Akademii Supraskiej”. Tym razem jest on poświęcony wzajemnym związkom religijnym i kulturowym między Bałkanami a Rzeczypospolitą. Wielkim sukcesem było zaproszenie do napisania tekstów znakomitych specjalistów, którzy zaprezentowali wiele istotnych wyników badawczych i w ten sposób wymienili poglądy na temat wzajemnych relacji między Kościołem prawosławnym w Polsce i w krajach bałkańskich. Zap... Więcej »
Akademia Supraska uruchamia wydawanie nowego periodyku „Latopisy Akademii Supraskiej”. W założeniach autorów tego przedsięwzięcia jest wydawanie cennych materiałów źródłowych poświęconych Kościołowi prawosławnemu w Rzeczypospolitej, edycja ważnych dokumentów związanych z monasterem supraskim oraz publikacja artykułów i rozpraw poświęconych różnorodnym aspektom działalności Cerkwi. Akademia Supraska skupiająca wybitnych specjalistów z te... Więcej »