Tykocin jest jednym z najstarszych ośrodków miejskich Podlasia. Przez wieki historia odciskała tu swe piętno wpływając na jego dynamiczny rozwój lub regres. To swoista „kopalnia” wiedzy, którą odsłonić i zadokumentować można jedynie poprzez zakrojone na szeroką skalę badania archeologiczne. Okolice obecnego miasta były zamieszkane już od schyłkowego paleolitu. Ówczesny krajobraz w niczym nie przypominał stanu, jaki możemy obserwować współcześnie. Szeroka dolina Narwi z licznymi korytami i starorzeczami, pośród których wznosiły się piaszczyste pagórki została zmeliorowana, a jej pierwotny wygląd funkcjonuje jedynie w świadomości najstarszych mieszkańców i na archiwalnych mapach topograficznych. Otaczające rzekę rozległe wzniesienia wydmowe i podmokłe niecki sukcesywnie niwelowano od czasów lokacji co było czytelne w wykopach archeologicznych. (fragment)