Кара за службу народу

Marian Pieciukiewicz, Kara za służbę dla narodu. Obrazki z życia na zesłaniu Ze wsi pod Brasławiem przez Syberię do Polski- tak można przedstawić w wielkim skrócie drogę życiową Mariana Pieciukiewicza, białoruskiego działacza i etnografa, którego wspomnienia syberyjskie po raz pierwszy proponuje się czytelnikom. Wspomnienia te zostały spisane przez Pieciukiewicza w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ubiegłego wieku w Toruniu, gdzie autor żył i pracował. Mimo rozłąki z Białorusią i życia wśród Polaków, nie utracił on poczucia białoruskości, żył z tą świadomością do końca swych dni. Zostawił po sobie bogaty dorobek w postaci opublikowanych prac z dziedziny etnografii i nieopublikowanych za życia wspomnień i listów. Stopniowo znajdują one miejsce w duchowej spuściźnie Białorusinów niezależnie od miejsca zamieszkania. Oto fragment jednego z “Obrazków...”, wspomnienie o pogrzebie zesłańca Urbanowicza w 1950 roku: “Gdy trumnę opuszczono do grobu, wszyscy zesłańcy pożegnali się z nieboszczykiem zgodnie z naszym zwyczajem, rzucając do dołu po trzy garście ziemi. Uczestniczący w pogrzebie Sybiracy przyglądali się temui z zaciekawieniem i uznaniem. Rodzina zmarłego- żona i córka- zaprosiły wielu uczestników pogrzebu na “żałobny obiad”, na którym ja też byłem z żoną... Podczas tego żałobnego poczęstunku, należało przemówić i mnie przypadło to w udziale. Wspominając zmarłego powiedziałem o naszym położeniu, o krzywdzie, którą wyrządzili bolszewicy nam, niewinnym ludziom. Moje słowa wzruszyły wszystkich