Między lobbingiem a akcją bezpośrednią

Stosunek państwo-obywatel to jedna z podstawowych kategorii w teoriach społeczeństwa obywatelskiego. W państwach autokratycznych czy totalitarnych społeczeństwo walczy z państwem o swoje prawa. Doświadczenia polskie sprzed 1989 roku są tu dobrym przykładem. Sytuacja zmienia się zasadniczo w państwach demokratycznych, gdzie swobody obywatelskie zostały zapisane w formie praw. W tym przypadku pojawia się swoista ambiwalencja w podejściu do prawa. Z jednej strony prawo broni swobód obywatelskich, z drugiej zaś - ogranicza działania obywateli. Niejednoznaczny stosunek obywateli do obowiązującego prawa doskonale oddaje idea pomocniczości państwa, gdzie społeczeństwo samo, w miarę możliwości, zaspokaja swoje potrzeby.