Zaleszany

Gdy zaprosiłam do współpracy Małgorzatę Dmitruk i Leona Tarasewicza, poprosiłam o dialog, o to, by zechcieli w dzielonej razem przestrzeni poprowadzić ze sobą wizualną „rozmowę”, porozmawiać poprzez swoją sztukę i by pozwolili publiczności ich „usłyszeć”. Nie narzucałam ani nie sugerowałam tematu. Zależało mi jedynie, by wspólne artystom pochodzenie z Podlasia wybrzmiało na wystawie. Mogli więc wybrać i bez długiego zastanawiania się, niejako w sposób naturalny i niemal odruchowy, wybrali opowieść o tragedii w Zaleszanach. Szybko podzielili się przestrzenią galeryjnych sal na piętrze. Decyzja była prosta: Małgorzata Dmitruk rysuje na ścianach, a Leon Tarasewicz działa na podłogach. Oboje zdecydowali się na czarno-białą tonację, choć malarstwo Tarasewicza zwykle skrzy się jaskrawymi kolorami. Nie tym razem. Skojarzenie z barwą żałoby jest jak najbardziej uprawnione, tematem jest przecież mord dokonany na cywilnej ludności podlaskiej wsi... Jest to historia powszechnie znana na Podlasiu, ale niemal nieobecna w świadomości mieszkańców pozostałych regionów Polski. To przemilczany w polskich podręcznikach dramat białoruskiej ludności. Prawdziwie czarna karta historii. Świadomi tego faktu artyści postanowili uzupełnić swój przekaz o projekcję filmu Agnieszki Arnold Bohater. (Bogna Błażewicz, Wystawa Zaleszany, fragment)