Гэтае даследаванне, якому я даў агульную назву «Хрыстос» (разумеючы гэтае слова не ў адным толькі евангельскім сэнсе, а згодна з яго грэцкім значэннем «прысьвечаны ў таямніцы акультных навук») было задумана мной яшчэ ў адзіноце Аляксееўскага равеліна і ў першыя гады зняволення ў Шлісельбургскім умацаванні, пасля таго як мне дазволілі даваць для чытання кнігі выключнага рэлігійнага зместу. А напісана яно было ў разгар грамадзкай буры, ка... Болей »

Толькі яно адно для мяне з’яўляецца істотным, таму што здаецца пераканаўчым для незнаёмага з прадметам чытача. Але справа ў тым, што М. Н. Мікольскі паказвае неазнаёмленаму чытачу, гады валадарання «цароў ізраільскіх» грунтуючыся на нейкай блытанай кнізе, таму што нават у простым біблейскім тэксце і (як я нядаўна, выпадкова пераканаўся) у кожным энцыклапедычным слоўніку ён знойдзе мае а не свае лічбы (для Манаіма Факха (Паках) і інш.). ... Болей »

Мяне часта пытаюцца: чаму я даў такой сваёй працы мала прыдатную (згодна з іхным меркаваннем) назву «Хрыстос», калі сам жа я ўсюды давожу, што евангельскі Хрыстос, ператвараўшы ваду ў віно, ажыўляўшы памёршых, ад якіх «ужо смярдзела», і хадзіўшы па вадзе, як па сушы, – з’яўляецца праста, прадуктам уяўлення першых сентыментальных сярэднявечных раманістаў, і што сапраўдным заснавальнікам хрысціянскай рэлігіі быў візантыйскі Вялікі Цар (на... Болей »

Пры перакладзе на нашу мову помнікаў чужога нам жыцця галоўная цяжкасць заключаецца ў тым, каб знайсьці такія словы, якія выклікалі б у чытача такія ж самыя ўяўленні, якія былі ў аўтара, некалі пісаўшага іх, а гэта часам вельмі цяжка. Возьмем напрыклад слова “лес” на розных мовах. У якута гэтае слова выклікае ўяўленне пра скапленне ў нейкай мясцовасьці вялікай колькасьці хвойных дрэваў, у ягіпцяніна і аравійца – пра скапленне пальмаў, у... Болей »

Частка III. Чароўная казка пра старажытную класічную Элладу Адной із самых вялікіх перашкод пры дасьледаванні старажытнага жыцця, патрабуючага для свайго тлумачэння папярэдніх ведаў у галіне амаль усіх сучасных навук, з’яўляюцца недасканаласьці нашай сярэдняй адукацыі, пры якой розным навукам не выдаткуецца адпаведнага часу, і яшчэ ад таго, што ў галовах большасьці так званых агульна адукаваных людзей нават і вывучаўшыяся пад час юнацст... Болей »

Дзякуючы таму, што ўсе сем тамоў маёй кнігі не маглі быць нарукаванымі адразу, а толькі па адным томе у год, мне няпазбежна давялося пры іхным выданні кіравацца не толькі першапачатковым планам, але і перамяняць яго ў дэталях, прыслухоўваючыся да думак чытачоў і нярэдка да іхных парад. Так, у трэццяй кнізе мне давялося дадаць грунтоўную лінгвістычную інтэрмедыю дзякуючы таму, што некаторыя мае карэспандэнты прасілі патлумачыць філалагіч... Болей »

Чалавечая культура, ніколі не перапынялася і не ўзнікала, як птушка Фенікс са свайго попелу праз некалькі стагоддзяў. Толькі яе гегемонія пераемна пераходзіла із адной краіны ў іншую дзякуючы таму, што поспехі тэхнікі рабілі глебу апошняй прыдатнай для земляробчай апрацоўкі, стваралі там шляхі зносін, больш зручнейшыя для пашырэння здабываемых із зямлі і вады прадуктаў, чым у ранейшай краіне, і выпрацоўвалі спосабы для іх тэхнічнай апра... Болей »

Маім заданнем было пагадненне гістарычнай навукі, узятай ва ўсёй яе агульнасьці, з навукамі прыродазнаўчымі, далёка апярэдзіўшымі яе ў наш час, і евангельскі Хрыстос набывае ў мяне не вялікую ролю, як самотная чалавечая фігура сярод вялікай выявы прыроды. Але я пачаў сваё выкладанне з яго, каб зацікавіць сваім прадметам па магчымасьці больш шырокае кола чытачоў. Болей »

Ў кожным навуковым даследаванні існуе патрэба адрозніваць асноўнае ад другараднага. У гэтай кнізе асноўным з'яўляюцца астранамічныя вылічэнні часу стварэння Апакаліпсіса. Новы метад вызначэння часу, прыкладзены да старой кнігі, прывёў, як гэта часта бывала ў навуцы, да нечаканага адкрыцця. І год, і дзень, і сама гадзіна назірання Яна выявіліся вызначанымі з астранамічнай дакладнасьцю. Болей »

У разумовым жыцці буддыстаў, брaмінаў і нават іслaмітаў не было Лінееў, склаўшых шляхам глыбокага ўсебаковага вывучэння разнастайных мaтэрыялаў прыродную класіфікацыю жівёл, падмурак навуковай заалогіі; у іх не было Дэкaндолей, зрабіўшых тое ж самае для свету расьлін, паклаўшага пачатак навуковай батaнікі і яе дaльнейшай распрацоўкі; не было Дaрвінаў, даўшых нa падмурку гэтых натуральных класіфікацый эвалюцыяністычную тэорыю ўзнікнення ... Болей »