Кажуць, толькі адзін раз у ноч на Яна Купалу зацьвітае ў Беларусі папараць-кветка. Цьвіце адну ноч. I хто адшукае яе, знойдзе сваё шчасьце — споўніцца ягонае самае запаветнае жаданьне. Сотні пакаленьняў беларусаў шукалі ў цёмную купальскую ноч кветку папараць і не магл і натрапіць на яе. Канул і ў небыцьцё іхнія мроі аб вечным каханьні, багацьці, уладзе. I ніхто ня ведаў, чаму не знайшлі яны чароўнай краскі, чаму ня споўніліся іхнія лет... More »

Роўна два гады назад у Кліўленьдзе выйшаў у сьвет першы нумар «Полацаку», першага ў гісторыі Беларусі сумеснага часопіса беларусаў Замежжа і Бацькаўшчыны. Два гады ў гісторыі Беларусі тэрмін невялікі. Іусё-ж... Часопіс зьявіўся ў цяжкі для Беларусі час, калі як ніколі востра абвастрыліся пра блемы культурнага, гістарычнага ды біялягічнага выжываньня беларусаў. XIX Сустрэча Беларусаў Паўночнай Амэрыкі, што адбылася ў Кліўленьдзе, якая ст... More »

21 жніўня 1992 г. выдаўся прыгожым і сонечным днём. Такой-жа цёплай засталася ў памяці і сустрэча з губэрнтарам Білам Клінтанам, які ў час сваёй кампаніі на пост Прэзыдэнта ЗША прыехаў у Кліўленд. Мы стаялі сярод соцень людзей, чакаючы сустрэчы з Білам Клінтанам. Шансы пагаварыць зь ім былі малыя і ўсё-ж... Калі будучы Прэзыдэнт ЗША падыйшоў да нас, Анатоль Белы, паціскаючы руку Б. Клінтану, прадчуваючы, мабыць, нейкім восьмым пачуцьцём... More »

Бясспрэчна, і пазьней узьнікалі хваляваньні і паўстаньні, а напрыклад, вялікае паўстаньне вільцаў-люцічаў у 983 г. на нейкую сотню гадоў прыпыніла нямецкую калянізацыю земляў палабскіх славянаў. Цяжкі ўдар гэтыя славяне былі атрымалі і ў 955 г. Тады паўстаньне абадрыдаў і люцічаў успыхнула ў сувязі з вайной караля Атона I з мадзярамі-венграмі, войска якіх было разьбітае 10 жніўня 955 г. Пасьля гэтай перамогі над ракой Лех кароль Атон I ... More »

Першыя манэты на тэрыторыі Беларусі зьявіліся дзесьці на пачатку нашай эры. З таго часу беларуская зямля стала месцам сховішча многіх тысяч скарбаў, якія зьяўляюцца красамоўнымі сьведкамі розных гістарычных падзеяў у жыцьці нашай Бацькаўшчыны. Зь іншага боку, за тысячагадовую гісторыю існаваньня дзяржаўных утварэньняў на беларускай зямлі, у межах сучаснай тэрыторыі Рэспублікі Беларусь, не існавала колькі-небудзь трывалай чаканкі манэты.... More »

Хрысьціянства ў форме праваслаўя на працягу стагодзьдзяў аказавала значны ўплыў на сфэру духоўнасьці, культуры беларускага народу, уключаючы пісьменства, літаратуру, манумэнтальнае дойлідства, жывапіс, плястыку, музычнасьць і г.д. Яно ўплывала на самафарміраваньне беларускага этнасу, яго менталітэт побач зь іншымі царквамі. Без глыбокага вывучэньня канфэсыйных пытаньняў нельга напісаць сапраўдную, праўдзівую гісторыю Беларусі. Хрысьціян... More »

Паводля летапісаў, першым полацкім япіскапам быў Міна, яго хіратанізаваў мітрапаліт Нікіфар 13 сьнежня 1105 г. Памёр яп. Міна 20 чэрвеня 1116 г. Наступным полацкімяпіскапам, хіратоніяякога адзначаная ўлетапісах пад 1143 г. ёсьць Кузьма. Аднак, дзякуючы «Жыцію блажэнныя Еўфрасіньні...» мы атрымоўваем інфармацыю, што ў 1116-1128 гг. полацкаю япіскапскую кафэдру ўзначальваў яп. Ільля. У «Жыціі...» апісаны такі эпізод. Аднойчы ў келію Еўфра... More »

44 гады назад, 14 жнівеня 1958г. пазваніў тэлефон і паведамілі з Чыкага, што Адварда Будзькі больш няма з намі — памёр. Пахавал і яго на могілках сьв.Вайцеха ў Чыкага. 110 год назад, 22 сакавіка 1882 г. у Будславе, Вілейскага павету, у сялянскай хаце нарадзіўся Адвард Одвард) Будзька. Ён быў аднагодкам Янкі Купалы, Якуба Коласа, Уладзіслава Галубка, Івана Мацея. Будслаў у тыя часы налічваў каля 1000 жыхароў. Была тут пачатковая школа і ... More »

25 Сакавіка. Раньняй вясной 1946 г. ў Слоніме была створана падпольная беларуская патрыятычная арганізацыя з канспіратыўнай назвай «Чайка». Заснавальнікамі — арганізатарамі яе былі Міхась Ракевіч, Аляксандр Гардзейка, Міхась Чыгрын, Уладзімір Салавей, Леакадзія Кавальчук, Ніна Карач і аўтар гэтага артыкула. Зразу-ж была распрацавана і прынята праграма дзейнасьці арганізацыі, вызначаны палітычны напрамак — сацыял-дэмакртычны й абрана кір... More »

Культурна-гістарычныя зьявы на Полацкай зямлі ў IX—ХІІІ стст. мелі шмат агульнага, з тым што адбывалася на іншых землях. Гэта датычыцца распаўсюджаньня хрысьціянства. Можна сцьвярджаць, што новая вера ў Полацку была прынята прадстаўнікамі вышэйшай знаці адразу за афіцыйным увядзеньнем яе ў Кіеве (988 г.). Летапісны запіс, што падцьвярджае існаваньне Полацкай эпархіі (япіскопіі) датычыцца да пасьвячэньня Міны ў сан япіскапа Полацка 13 сь... More »