![]() |
![]() |
Urodził się w 1957 r. w Elblągu, w białoruskiej rodzinie inteligenckiej. Ojciec, Jerzy, pochodził spod Szarkowszczyzny na Wileńszczyźnie (obecnie obwód witebski). Matka, Wiera z domu Stocka, z nadnarwiańskiej wsi Łuka na Białostocczyźnie.
W 1965 r. rodzina Łatyszonków przeniosła się do Białegostoku, „do swoich”. Tutaj Oleg ukończył Szkołę Podstawową nr 6 i I liceum Ogólnokształcące. W liceum był jednym z współzałożycieli harcerskiej drużyny wodnej „Czemu By Nie” i autorem tej nazwy.
W 1976 r. podjął, a w 1980 r. ukończył studia na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Po powrocie do Białegostoku pracował jako nauczyciel historii w Technikum Mechanizacji Rolnictwa w Supraślu.
W 1982 r. aresztowany za działalność w podziemnym ruchu „Solidarność”; spędził osiem miesięcy w białostockim areszcie. Po zwolnieniu z więzienia ponownie wyjechał do Krakowa, gdzie pracował w Muzeum Historycznym m. Krakowa i Instytucie Badań Polonijnych UJ.
Pod koniec lat 80. związał się z białoruskim ruchem studenckim. Jeden ze współzałożycieli białoruskiego festiwalu rockowego „Basowiszcza” i autor tej nazwy. Członek-założyciel nieformalnego Klubu Białoruskiego, który przygotowywał opozycyjną elitę mniejszości białoruskiej do działalności politycznej.
W 1991 r. powrócił do Białegostoku i podjął pracę w Muzeum Wojska, jednocześnie prowadząc intensywną działalność społeczno-polityczną. W l. 1992-1994 był przewodniczącym Białoruskiego Zjednoczenia Demokratycznego, jedynej partii mniejszości narodowej w Polsce. W l. 1993-1997 pracował jako dziennikarz w redakcji Tygodnika Białorusinów „Niwa”. Od 1995 r. członek Zarządu Związku Białoruskiego w Polsce, od 1997 wiceprezes Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska-Białoruś. W 1998 r. współtwórca Białoruskiego Radia „Racja”.
W 1996 r. obronił w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu pracę doktorskiej pt. „Białoruskie formacje wojskowe 1917-1923” (Białystok 1995). W l. 1997-2008 był wykładowcą w Katedrze Kultury Białoruskiej Uniwersytetu w Białymstoku. Opublikował wraz z Eugeniuszem Mironowiczem podręcznik „Historia Białorusi od połowy XVIII do końca XX wieku”. W 2007 r. obronił w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu pracę habilitacyjną „Od Rusinów Białych do Białorusinów. U źródeł białoruskiej idei narodowej” (Białystok 2006). W 2008 r. przeniósł się do Katedry Historii Współczesnej i Stosunków Międzynarodowych w Instytucie Historii UwB. W tymże roku ukazał się I tom jego dzieł zebranych w języku białoruskim, „Żauniery BNR” (Mińsk 2008).
Prezes Białoruskiego Towarzystwa Historycznego od 1996 r., członek Komisji Wschodniosłowiańskiej Polskiej Akademii Umiejętności i Komisji Studiów Słowiańskich Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk.
W 2000 r. wyróżniony odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”. W 2008 r. odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Кніга Алега Латышонка “Жаўнеры БНР” хавае пад сваёй вокладкай шматгадовы даробак Аўтара ў галіне беларускай вайсковай справы. Яе падставай стаў пераклад яго кандыдацкай працы пра беларускія вайсковыя фармаваньні ў 1917-1923 гг. апублікаванай на польскай мове ў 1995 г. Наступны блок адкрывае вялікі навукова-папулярны эсэ пра ген. С. Булак Балаховіча. Эсэ дапаўняюць навуковыя артыкулы прысьвечаныя розным аспэктам жыцьця і дзейнасьці генер... Więcej »
Przedmiotem moich badań zaprezentowanych w niniejszej monografii jest cywilizacyjna przynależność Europy Wschodniej w pracach wybitnych teoretyków wielości cywilizacji, sposób przedstawienia przez nich jej historii oraz problemów narodowościowych, a zwłaszcza problemu odrębności Ukraińców i Białorusinów od Rosjan (negowanej zarówno przez większość bohaterów mojej rozprawy, jak i współczesnych rosyjskich polityków. Podobne rozważania wym... Więcej »
У сумеснай кнізе беларускіх дасьледчыкаў зь Беластоку разглядаюц-ца асноўныя моманты гісторыі Беларусі апошніх трох стагодзьдзяў. Шмат увагі прысьвечана падзеям на даўнім Падляшшы і больш позьняй Беласточчыне, якая зьявілася пад канец XVIII ст., разам з падзеламі Рэчы Паспалітай, сышрша як прускі дэпартамэнт, а пасьля як расейская вобласьць. Аўтары, нягледзячы на тое, што жывуць і працуюць у Полыпчы, адстойваюць перш за ўсё беларускі пу... Więcej »
Przedmiotem moich badań zaprezentowanych w niniejszej monografii jest cywilizacyjna przynależność Europy Wschodniej w pracach wybitnych teoretyków wielości cywilizacji, sposób przedstawienia przez nich jej historii oraz problemów narodowościowych, a zwłaszcza problemu odrębności Ukraińców i Białorusinów od Rosjan (negowanej zarówno przez większość bohaterów mojej rozprawy, jak i współczesnych rosyjskich polityków. Podobne rozważania wym... Więcej »
Kiedy młodzi wkładają koszulki z napisem „Bury mój bohater”, a ulicami ciągną marsze ludzi gotowych do naśladowania idola, warto raz jeszcze historię sprzed lat przypomnieć. Tytuł książki może zdezorientować. Przyglądamy się tylko wycinkowi działań „żołnierzy wyklętych” na wschodnim pograniczu, strasznych, jeśli się spojrzy z bliska, przez pryzmat pojedynczych losów. Właśnie tutaj broń, która miała być wycelowana we „wrogów ojczyzny”, s... Więcej »
„Historia Białorusinów Podlasia” przedstawia dzieje odłamu narodu białoruskiego, poczynając od czasów, kiedy nie było jeszcze ani imienia Białorusini, ani nazwy Podlasie. Jednakże Białorusini to tylko uściślające określenie odwiecznych mieszkańców tych ziem, Rusinów. Również ziemie w przyszłości nazwane Podlasiem od wieków stanowiły pewną całość — jako ziemia brzeska, a potem ziemia brzesko-drohicka. Nazwa „Biała Ruś” pojawia się jako A... Więcej »
У кнізе беларускага гісторыка зь Беластоку сабраныя пад адной вокладкай асноўныя напісаныя ім творы, датычныя розных пытаньняў беларускай гісторыі ад сівой старажытнасьці і амаль да нашых дзён. Як адзначае сам аўтар у прадмове, яму здаўна не давала спакою пытаньне “Адкуль пайшла беларуская зямля?”, і ў большасьці тэкстаў з гэтага выданьня ён імкнецца даць на яго адказ. Большую частку аб’ёму кнігі займае фундамэнтальная праца “Ад белых р... Więcej »
Гэтая кніга – пераклад з пэўнымі ўдакладненьнямі і дапаўненьнямі польскамоўнага падручніка, створанага ў 2002 г. аўтарамі – беластоцкімі беларусамі, адпаведна з зацьверджанай Міністэрствам нацыянальнай адукацыі Польшчы праграмай вывучэньня беларускай і рэгіянальнай тэматыкі ў якасьці дадатку да праграмы вывучэньня гісторыі ў пачатковых і сярэдніх школах у былым Беластоцкім ваяводзтве. Хоць асноўнай мэтавай аўдыторыяй дадзенага падручнік... Więcej »
У кнігу ўвайшлі выбраныя публіцыстычныя артыкулы, напісаныя аўтарам на працягу амаль 30-ці гадоў – з пачатку 1980-х да 2008 г. – пра жыцьцё беларусаў Беласточчыны, пра паездкі на Беларусь, пра становішча беларускай эміграцыі, пра падзеі сусьветнай важнасьці, пабачаныя вачамі прадстаўніка беларускай нацыянальнай меншасьці ў Польшчы. Адпаведна з гэтым усе матэрыялы, зьмешчаныя ў кнізе, згрупаваныя па 4-ох асноўных разьдзелах: "Пра Беласто... Więcej »
У другой запар беларускамоўнай кнізе беларускага гісторыка зь Беластоку Алега Латышонка (папярэдняй быў зборнік "Жаўнеры БНР") сабраныя пад адной вокладкай асноўныя напісаныя ім творы, датычныя розных пытаньняў беларускай гісторыі ад сівой старажытнасьці і амаль да нашых дзён. Як адзначае сам аўтар у прадмове, яму здаўна не давала спакою пытаньне "Адкуль пайшла беларуская зямля?", і ў большасьці тэкстаў з гэтага выданьня ён імкнецца дац... Więcej »