Na początku września 1984 r. w wieku 86 lat tragicznie zginął Henryk Łowmiański — profesor dwóch uniwersytetów: Stefana Batorego w Wilnie (1934-1939) i Adama Mickiewicza w Poznaniu (1945-1968), wybitny znawca dziejów Słowiańszczyzny, jeden z najznakomitszych polskich historyków. Już w okresie wileńskim międzynarodową sławę przy niosła Mu praca Studia nad początkami społeczeństwa i państwa litewskiego (Wilno 1931-1932), słusznie uznawana za jedno z czołowych osiągnięć nauki historycznej w okresie międzywojnia. Prawdziwy talent Profesora rozkwitnąć miał jednak dopiero po 1945 r. w Poznaniu na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Do czasu przejścia na emeryturę w 1968 r. był kierownikiem Katedry Historii Europy Wschodniej (od 1951 r. Katedry Historii Narodów ZSRR), natomiast w latach 1957-1968 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Historii UAM. W okresie poznańskim powstały wartościowe syntezy, które umocniły pozycję Profesora w nauce, żeby wymienić tylko: Podstawy gospodarcze formowania się państw słowiańskich (1953), Początki Polski 1.1-VI (1963-1985), Religia Słowian i jej upadek (1979, 1986).