На тэрыторыі Брэсцкай вобласьці ў пасьляваенны час дзейнічала “больш за 20 беларускіх нацыяналістычных фармаваньняў, якія таксама [як і ўкраінскія] кіраваліся з-за мяжы”. Гэта цытата з артыкула ў брэсцкай дзяржаўнай газэце “Заря над Бугом”* пра кнігу ветэрана КГБ (служыў у вайсковай контрвыведцы) Аляксея Крывашэіна “Контрразведчыкі. Лёсы ў полымі вайны”.** Як можна меркаваць, гаворка ідзе пра цяперашнюю Брэсцкую вобласьць. У паваенны ча... Болей »

У часы незалежнай Беларусі былі вернутыя зь нябыту сотні імёнаў беларускіх патрыётаў, аднак яшчэ больш чакаюць сваёй чаргі. Сярод іх ёсьць асобы неардынарныя, таленавітыя, актыўныя ў грамадзкай і палітычнай дзейнасьці. На Піншчыне прыкметны сьлед у 1920-я — пачатку 1930-х гадоў пакінуў Міхась Ключановіч. Былы слуцкі паўстанец, паэт, публіцыст, філосаф. Болей »

У барацьбе савецкіх спэцыяльных службаў супраць беларускага нацыянальнага падпольля й партызанскага руху і ў 1920-я, і ў 1940-я важную ролю адыграла агентура. ГПУ/НКВД/МГБ альбо вербавала ўдзельнікаў Супраціву, іх сваякоў, альбо засылала ў арганізацыі, атрады сваіх супрацоўнікаў пад распрацаванымі легендамі. З дапамогай гэтых людзей устанаўліваліся чальцы кансьпірацыі, іх кантакты, зьнішчаліся альбо захопліваліся камандзіры атрадаў, выв... Болей »

З кожным годам адыходзіць усё больш і больш ветэранаў беларускага Супраціўленьня ХХ стагодзьдзя. З тых, хто дзеяў падчас Другой сусьветнай вайны і ў паваеннае дзесяцігодзьдзе, сярод жывых засталіся толькі адзінкі. Але ўжо адзін за адным паміраюць удзельнікі Супраціўленьня 1960-1980-х гадоў. Страты балючыя. Адыйшлі знакавыя постаці, а замены ім, на жаль, не відаць... Пасьля гэтых дзеячоў застаюцца пустыя нішы, якія не запаўняюцца. Пакул... Болей »

Cкаўцкая паштоўка з партызанскімі матывамі Архіўная справа Янкі Гінько. Да 100-х угодкаў з дня нараджэньня сябра ЦК Беларускай Незалежніцкай Партыі Атрута супраць “лясных братоў” Кніга пра беларускіх камандас Справа Гадлеўскага Справа начальніка штабу батальёну Чырвонай Арміі Івана Люцко. Зноў пра спробу ўзьняць узброенае паўстаньне на Случчыне ў 1931 годзе Сшытак Уладзімера Шундрыка. Былы СБМавец пісаў “апавяданьні” ... Болей »

У 2011 годзе зьявілася другая значная праца гісторыка з Варшавы, ураджэнца Валожыншчыны Юрыя Грыбоўскага (Ежы Гжыбоўскага).* Ад папярэдняй яе адрозь­нівае ўдвая большы аб’ём ды прэтэнзіі на напісаньне гісторыі “беларускага незалеж­ніцкага руху” ад 1939-га да 1956 году. Ня думайце, што гэта гісторыя беларускага нацыянальнага Супраціву ў акрэсьлены перыяд. Зусім не. Аўтар апісвае пераважна дзейнасьць легальнага нацыянальнага руху на Бацьк... Болей »

Тэма гэтага нумару “БР” — беларускі нацыянальны партызанскі рух падчас нямецкай акупацыі 1941-1944 гадоў. Ад самага пачатку мы па драбніцах зьбіралі і публікавалі зьвесткі на гэтую тэму, каб толькі абазначыць яе, заахвоціць нашых аўтараў да пошуку новых сьведчаньняў і дакумэнтаў. Цяпер надыйшоў час пераходзіць на новы ўзровень: да абагульненьня і крытычнага аналізу. Нумар доўга ішоў да чытача, бо пачаў рыхтавацца яшчэ ў 2007-м. За гэтыя... Болей »

Гісторыя кансьпірацыйнай вызвольнай арганізацыі “Саюз змаганьня за незалежнасьць Беларусі” 1946-1949 гг. яшчэ не напісаная. Існуе шэраг публікацый, у якіх асьвятляецца яе дзейнасьць, але грунтоўнай працы няма. І зрабіць яе без выкарыстаньня архіўных крыніцаў немагчыма. Гэтая арганізацыя, у адрозьненьне ад моладзевага падпольля, мела сувязь з беларускім партызанскім рухам, таму яна займае асаблівае месца ў гісторыі беларускага антыбальш... Болей »

З Уладзімерам Сіўко мы пазнаёміліся ў чэрвені 1996 году. Да яго ў Любчу мяне прывёз “рагулявец” Андрэй Вайтовіч. Пазнаёміў, даў рэкамэндацыю і пайшоў да сваякоў у вёску, а мы з Сіўком праседзелі два дні ў яго ўтульным доме, размаўлялі. Я прывёз ксэру эміграцыйнай публікацыі пра “швадрон Рагулі”, спадар Уладзімер яе чытаў і адразу ж камэнтаваў, выпраўляў памылкі, удакладняў, расшыфроўваў крыптанімы. А яшчэ ён чытаў свае вершы, некаторыя ... Болей »

У рэдакцыйным артыкуле апошняга за мінулы год нумару часопіса “Беларускі Рэзыстанс”1 слушна заўважалася, што некаторыя “дасьледчыкі” спрабуюць прадставіць беларускае нацыянальна-вызваленчае паўстаньне 1939 году і спробу стварэньня “Заходне-Беларускай Рэспублікі”* як чарговую акцыю нямецкіх спэцслужбаў. І гэта нягледзячы на тое, што большасьць паўстанцаў былі антыфашыстамі, што рух “меў антыфашысцкі і антыпольскі характар, і па сутнасьці... Болей »