Беларуска-расійскі слоўнік

«Беларуска-расійскі слоўнік» быў падрыхтаваны па заданню Інбелкульта ў рэкордна кароткі тэрмін — за чатыры месяцы, аднак друкаванне яго зацягнулася на тры гады (на тытульнай старонцы дата выхаду пазначана 1925 годам, а на вокладцы — 1926). У слоўніку перакладзена звыш 20 тысяч беларускіх слоў. Пераважную большасць іх складаюць словы агульнага ўжывання, значна меншую — навуковыя тэрміны, прафесіяналізмы, некаторыя ўласныя беларускія мужчынскія і жаночыя імёны, назвы беларускіх гарадоў і рэк, устойлівыя спалучэнні слоў. Рэестравыя беларускія словы забяспечаны асобнымі граматычнымі і стылістычнымі паметамі і перакладзены на рускую мову ў цэлым даволі ўдала. Пры ўсіх сваіх недахопах, асабліва відавочных сёння, гэты перакладны слоўнік быў для свайго часу значным лексікаграфічным дасягненнем і адыграў вельмі станоўчую ролю ў культурным і навуковым жыцці рэспублікі. Праўда, з пачатку 30-х гадоў, калі пачаліся рэпрэсіі супраць беларускай інтэлігенцыі і ахвярамі іх аказаліся таксама С. М. Некрашэвіч і М. Я. Байкоў, «Беларуска-расійскі слоўнік» быў забаронены і доўгія гады праляжаў у бібліятэчных спецфондах. Вернуты ён для ўсеагульнага карыстання нядаўна. I цяпер гэты слоўнік мае вялікую цікавасць не толькі як помнік беларускай лексікаграфіі першых паслярэвалюцыйных гадоў. А паколькі ён даўно стаў бібліяграфічнай рэдкасцю, то факсімільнае перавыданне яго, трэба думаць, з радасцю будзе сустрэта шырокай беларускай грамадскасцю. (канд. філал. навук К. Германовіч)