|
|
Беларуская Інтэрнэт-Бібліятэка Kamunikat.org зычыць здароўя – перадусім; добрага настрою – не толькі ў гэты дзень; цёплага сонейка ў кожную пару году, дабрыні і разуменьня блізкіх, творчых палётаў і зьдзяйсьненьня мараў.
Месца выхаду: Менск
Дата выхаду: 1998
Рэдактар: Штыхаў Георгій
Рэдакцыйная калегія: Рэцэнзенты: кандыдаты гістарычных навук, дацэнты БДУ Лойка П.А.,Емяльянчык Ул.П.;
Выдавецтва/ друкарня: Беларуская навука
Памеры: 208с., іл., 21см
ISBN: 985-08-0249-9
Катэгорыя: Гісторыя
Copyright © by Аляксандр Краўцэвіч
Кнігазбор: KAMUNIKAT — гэты сайт (электронны варыянт); BTH — бібліятэка Беларускага Гістарычнага Таварыства, ul. Proletariacka 11, Białystok (папяровы асобнік)
Інвэнтарныя нумары: BTH — [155]
УДК: 947.6+908.476
Дадатковая даведка: На вокладцы змешчана выява Міндоўга са знакамі карачеўскай годнасці (рэканструкцыя Юрася Бохана паводле пячаткі 1255 г.)
Праблема ўтварэння Вялікага Княства Літоўскага - адна з самых важных у гісторыі Беларусі, паколькі ў гэтай дзяржаве адбылося фарміраванне беларускага народа. Кніга складаецца з аналізу беларускай, польскай, летувіскай, расейскай і інш. гістарыяграфій генезы ВКЛ і аўтарскай версіі ўзнікнення беларуска-літоўскага гаспадарства. Аўтар прыйшоў да высновы, што ўтварэнне названай дзяржавы было праявай і арганічнай часткай буйнейшай з'явы ў гісторыі Беларусі - працэсу балта-славянскіх кантактаў і ацэньвае ВКЛ як біэтнічнае дзяржаўнае ўтварэнне з дамінаваннем усходнеславянскага элемента. Дзяржавы пад назвай Вялікае Княства Літоўскае (далей ВКЛ) не існуе ўжо больш двухсот гадоў. Але яна прысутнічае ў нашым штодзённым жыцці як з’ява: гістарычная, культурная і, нарэшце, псіхалагічная. У межах ВКЛ нарадзіліся беларускі і летувіскі народы, Вялікае Княства адыграла важную ролю ў фармаванні народа ўкраінскага. У кожным гістарычным горадзе на тэрыторыі Беларусі, Летувы, Украіны засталося шмат матэрыяльных напамінкаў аб той дзяржаве: ці то помнікі архітэктуры, ці атрыбуты матэрыяльнай культуры ў музеях або проста пад нагамі ў раскапанай камунікацыйнай траншэі. Многія стэрэатыпы грамадскіх паводзін - так званы нацыянальны менталітэт - у цяперашніх нашчадкаў ВКЛ сягаюць карэннямі таксама туды, у больш чым пяцісотгадовую традыцыю арганізацыі жыцця федэратыўнай поліэтнічнай дзяржавы.
Беларускія аўтары: Краўцэвіч Аляксандр
Каталёг: Kamunikat.org | BTH
Уводзіны 1. Права на спадчыну. Крыніцазнаўчы і гістарыяграфічны агляд 2. Калыска дзяржавы. Эвалюцыя этнічнага вобліку Панямоння ў 2 тыс. н.э. 3. Краіна лесу. Аб працэсе ўтварэння Вялікага Княства Літоўскага Заканчэнне Храналогія гаспадарання першых вялікіх князёў літоўскіх Спіс літаратуры і скарачэнняў Дадаткі Уся кніга ў адным файле
Шырокае выкарыстанне ў ВКЛ беларускай мовы нікога не дзівіць, бо яна была дзяржаўнаю. Але і потым, у часы паланізацыі і русіфікацыі, беларуская мова працягвала заваёўваць усё новыя прасторы. Чаму? У Беларусі шмат балцкіх тапонімаў. Гэта сведчаць пра тое, што славяне каланізавалі гэтыя тэрыторыі, а мясцовых жыхароў-балтаў асімілявалі. Але паралельна ішоў працэс экспансіі адной толькі мовы, калі неславяне засвойвалі славянскую мову.<br />... Болей »
На думку Аляксандра Краўцэвіча, сёння можна казаць пра ментальную акупацыю Беларусі Расеяй. Праяўляецца гэта ў русіфікацыі ўсіх бакоў жыцця, а галоўнае – у атаясамленні беларусаў з расейцамі. Ілюстрацыяй ментальнай акупацыі Беларусі Расеяй можа служыць наступная гісторыя. «Я мяняў апоны на станцыі шынамантажу, – распавядае Аляксандр Краўцэвіч. – Сяджу ў офісе. Вісіць на сцяне тэлевізар, паказваюць нон-стоп расейскую нейкую праграму».<br... Болей »
«Якая розніца, якой мовай карыстацца?» – можа запытаць расейскамоўны беларус. Здавалася б, няма розніцы. Але чаму тады падымаецца такая хваля супраціву, калі прапаноўваюць увесці толькі адну дзяржаўную мову – беларускую? Мова, якую сёння мы называем беларускай, фармавалася не адну сотню гадоў. Сучасная беларуская мова і ейныя «продкі» ў розныя часы мелі розны статус: ад дзяржаўнай да забароненай.<br /><center><a href="http://belsat.eu" ... Болей »
Беларускія пратэсты 2020 г. паказалі, што беларусы не «народзец», а народ з пачуццем уласнай годнасці. Гэта было б немагчыма, калі б беларусы не здолелі з годнасцю прайсці праз усе выпрабаванні ХХ ст. Ворагі беларушчыны могуць бясконца казаць пра тое, што Беларусь атрымала незалежнасць выпадкова, як падарунак лёсу. Але дастаткова паглыбіцца ў гісторыю нацыянальнага руху, каб пераканацца, што ўсё ХХ ст. патрыёты Беларусі адчайна змагаліс... Болей »
Ці правільна думаць, што прыгонніцтва – змрочная з’ява цёмнай мінуўшчыны, якую беларусы забылі як страшны сон? Ці не сутыкнуліся нашыя дзядулі, бабулі і бацькі з прыгонам у СССР? А мы, у сучаснай Беларусі? Прыгонніцтва – гэта спосаб арганізацыі грамадства, для якога характэрна прымацаванне селяніна да канкрэтнага землеўладання. Пры гэтым землеўладальніку надаецца права судовай і паліцыйна-адміністрацыйнай улады над селянінам.<br /><cent... Болей »
Замест Стэфана Баторыя каралём Рэчы Паспалітае мог зрабіцца француз Генрых Валуа. Але літоўская шляхта паставіла жорсткія ўмовы, адна з якіх – свабода веравызнання падданых. Гэта была эпоха цярпімасці ў ВКЛ і час рэлігійных войнаў у Францыі. Вялікае Княства Літоўскае заўсёды было шматканфесійнаю дзяржаваю. У XVI ст. сюды прыходзіць пратэстантызм. Пратэстантызм быў праяваю Рэфармацыі – руху, які кідаў выклік уладзе Каталіцкага Касцёлу.<b... Болей »
Цывілізацыі былі створаныя народамі, што перайшлі да аселага ладу жыцця і заняліся сельскай гаспадаркай. Роля сялянаў у гісторыі Беларусі была ў тым, што акурат яны збераглі тое галоўнае, вокал чаго ўзнікла сучасная краіна. Львіную долю гісторыі чалавецтва большасць людзей палявала на звяроў, лавіла рыбу і збірала дзікія плады, а пазней – займалася сельскай гаспадаркай. Сяляне зрабіліся тымі кітамі, якія неслі на сабе культуру і цывіліз... Болей »
На працягу 2 гадзін аўтар распавядае гісторыю нашай зямлі ад з’яўлення славян у 5-6 ст. да абвяшчэння незалежнасці Рэспублікі Беларусь у 1991 г. Глыбінныя працэсы, найважнейшыя з’явы і падзеі беларускай гісторыі пераказаныя літаратурнай мовай. Асобныя з’явы, падзеі, героі і антыгероі існуюць самыя па сабе, адасоблена, адарваныя ад агульнага гістарычнага кантэксту. Гэтая аўдыякніга якраз прэзентуе гісторыю краіны ў лагічнай сістэмнай і х... Болей »
У Дунілавічах ёсць польскія вайсковыя могілкі. Але пахаваныя там не толькі польскія жаўнеры. Верагодна, там знайшлі супакой і кітайскія байцы. Што яны рабілі ў Дунілавічах і як загінулі – у новым выданні «Загадак беларускай гісторыі». Дунілавічы не раз апыналіся ў гушчы важных гістарычных падзеяў, як, напрыклад, Нарачанская наступальная аперацыя ў сакавіку 1916 г. Тады расейскія войскі перайшлі ў наступ, каб падтрымаць французаў, якія б... Болей »
Будынкі ў стылі сталінскага ампіру – візітоўка Менску. Але гэты стыль – своеасаблівы помнік Сталіну, таму не лішнім будзе паразважаць, што гэта для беларусаў – спадчына сталінізму ці частка нацыянальнай архітэктуры? Сталінскі ампір – пышны архітэктурны стыль, які Сталін выбраў для сваёй чырвонай імперыі. Правадыр народаў планаваў маштабную перабудову савецкіх гарадоў. Дзеля гэтага трэба было пераносіць ці знішчаць гістарычныя будынкі.<b... Болей »
