Stosunki polsko-białoruskie wyróżniają się znaczną specyfiką we współczesnym ładzie międzynarodowym przede wszystkim ze względu na zróżnicowany status głównych ich podmiotów, którymi są państwa Rzeczpospolita Polska i Republika Białoruś. W ciągu XX wieku w przestrzeni geograficznej Europy Środkowo-Wschodniej, stanowiącej ich obecne terytoria, ulegały radykalnym zmianom granice państwowe. Różny był też w tym czasie status ziem polskich i białoruskich, uzależnionych od stref wpływów państw o charakterze imperialnym, głównie Rosji i Niemiec, zainteresowanych sukcesją polityczną we własnym interesie na tym terytorium. Dwudziestowieczny model państwa narodowego okazał się rozwiązaniem wielce niedoskonałym, orientującym się na realizację idei prawa narodu do samostanowienia, którą weryfikowała rzeczywistość międzynarodowa, bazująca na sile i znaczeniu mocarstw, dyktujących warunki uznania państwa w przestrzeni międzynarodowej. (Wstęp, fragment)