Przedmiotem niniejszej pracy są podstawowe problemy kształtowania się sytuacji politycznej województwa białostockiego na tle zachodzących zmian społeczno-gospodarczych w okresie od wyzwolenia spod okupacji hitlerowskiej do końca 1948 r. Praca nie obejmuje jednak wszystkich problemów tego okresu. Wiele zagadnień dotyczących dziejów gospodarczych województwa, rozwoju oświaty, kultury, działalności organizacji społecznych i młodzieżowych oraz inne wymagają dalszych badań, które winni podjąć również ekonomiści i socjologowie. W pracy nie objęto problematyki odbudowy gospodarczej województwa oraz dalszego zasiedlania trzech powiatów mazurskich w latach 1947—1948, procesy te dokonywały się bowiem w latach Trzyletniego Planu Odbudowy Gospodarczej Kraju i nie można ich dzielić w sposób sztuczny. (Wstęp, fragment)