Выстава ня ставіць за мэту лінейна паказаць разьвіцьцё беларускага грамадзтва ў 1950-1980-я гады. Пстарыяграфія тых працэсаў - спробаў асобных прадстаўнікоў беларускага грамадзтва ва ўмовах таталітарызму адстаяць базавыя правы чалавека, — толькі ствараецца. Многія дакумэнты зь нядаўняе гісторыі папросту недаступныя для дасьледчыкаў. Але ў беларускай гісторыі ёсьць яе непасрэдныя ўдзельнікі і яе сьведкі. Як з пункту гледжаньня стварзньня новай гістарыяграфіі, так І з пункту гледжаньня актуальнасьці досьееду працы ў таталітарных умовах, усе рэпрэзэнтаваныя (дададзім - таксама і не рэпрэзэнтаваныя) на выставе асобы маюць вялікае значэньне для беларускага грамадзтва. Бо дзейнасьць менавіта гэтых людзей - праваабарончая, дзейнасьць у рэалізацыі незалёжных выдавецкіх ініцыятываў, у адстойваньні свабоды мастацкага і навуковага самавыяўленьня, у абароне рэлігійных свабодаў, спрыяла зараджэньню незалежнага грамадзтва ў Беларусі - той галоўнай каштоўнасьці, якая вызначае цяпер патас беларускай сытуацыі і будзе галоўным этасам бліжэйшае будучыні. Выстава падрыхтаванная ў рамках дасьледчага праекту "Антыкамуністычная апазыцыя Беларусі: 1945-1991"