Шляхі пазбаўленьня шляхецкага стану маёнткаў былі розныя — праз канфіскацыі, зьвязаныя з удзелам у палітычных падзеях іх уладальнікаў, менш - за даўгі апошніх, у выніку адсутнасьці спадчыньнікаў ці шляхам куплі ў казну. Канфіскацыя азначае прымусовае адчужэньне маёмасьці на карысьць дзяржавы без кампэнсацыі страты яго ўладальніку. У Расеі XVIII ст. існавала асобая канцыляршя канфіскацыяў, што адпісвала ў казну маёнткі за нядоімкі, банка... More »

Цяжка ўявіць гістарычны радавод беларускай шляхты ў адрыве ад гэаграфіі яе пражываньня, не гаворачы пра статыстычныя ўяўленьні тых асаблівасьцяў. Таму важна паглядзець на расьсяленьне ваколічнай шляхты паводле рэвізіяў 1783-1785 й 1798-1799 гг., праведзеных царскімі ўладамі ў межах Магілёўскай і Полацкай губерняў. Пададзеныя зьвесткі былі сабраны з вусных дэклярацыяў саміх насельнікаў ваколіцаў і вымярэньняў землямераў Гэнеральнага межа... More »

Гісгорыя вольных муляраў пачынаецца не з цара Саламона, як яны самі цьвердзілі, і, нават. не зь сярэднявечных цэхаў Італіі, як шмат хто мяркуе, але з самых звычайных лёнданскіх клюбаў пач. 18 ст. За кароткі час мулярскія варштаты апанавалі амаль усе разьвітыя краіны сьвету — Францыю, Прусію, Аўстра-Угоршчыну, Злучаныя Штаты Амерыкі, Рэч Паспалітую, Расею ды інш. Масонства ў Рэч Паспалітую пранікае з Прусіі, і з 1784 г., пасьля стварэньн... More »