Паўстанне 1863—1864 гг. у Літве і Беларусі цеcна звязана з нацыянальна-вызваленчай барацьбой польскага народа. Характар паўстання вызначаўся тымі гістарычнымі абставінамі, у якіх знаходзілася Расія на мяжы 1850—1860 гг. Рэформа 1861 г. да крайнасці абвастрыла класавыя супярэчнасці ў краіне, прывяла да далейшага паглыблення ікрызісу «вярхоў». Давядзенне да канца буржуазна-дэмакратычных пераўтварэнняў і перш за ўсё звяржэнне самаўладства, рашэнне аграрнага і нацыянальнага пытанняў складалі важнейшую задачу эпохі. Як і ў Польшчы, у Літве і Беларусі ў паўстанні 1863—1864 гг. прымалі ўдзел розныя класавыя і сацыяльныя сілы іграмадства. Гэта акалічнасць зрабіла глыбокі ўплыў на праграму і ўвесь ход барацьбы, выклікала складанаэ перапляценне ў ёй розных тэндэнцый.