Badania archeologiczne prowadzone w Karpatach i na ich przedpolu świadczą, że ten niezbyt wysoki łańcuch górski nigdy nie stanowił bariery uniemożliwiającej migrację ludności z jednej strony gór na drugą1. Nie były one nawet unikane przez osadnictwo, o czym świadczą ślady odkrywane tu i ówdzie przez archeologów. Jednakowoż, gdy wchodzimy w średniowiecze, kiedy badania nad osadnictwem przechodzą z rąk archeologów w ręce historyków opierających się na źródłach pisanych, Karpaty przedstawiają się jako tereny bezludne, pokryte zwartym płaszczem borów, do których nieśmiało i powoli wzdłuż koryt rzecznych zbliża się zarówno z północy jak i z południa proces osadniczy. (fragment)