Polacy w Niemczech

Słowami Edmunda Osmańczyka: „I nie ustaniem w walce, silę słuszności mamy, i mocą tej słuszności - wytrwamy i wygramy” można trafnie określić oblicze emigracji polskiej w Niemczech. Wyjątkowość tego środowiska sprowadza się do jego nieprzerwanej walki o słuszne prawa na rzecz Polaków zamieszkałych w Niemczech. Walce tej towarzyszy przez cały czas siła wytrwania i nadzieja zwycięstwa. Emigracja polska w Niemczech, choć doczekała się wielu opracowań, jest tematem ciągle aktualnym i na nowo odkrywanym. Na wagę tego problemu wpływa wiele czynników, z których najważniejsze to: wielkość tej zbiorowości, sięgająca do 2 milionów osób, kilkuwiekowa tradycja polskiego wychodźstwa do Niemiec, bliskość geograficzna kraju osiedlenia ułatwiająca kontakty z Ojczyzną, i wreszcie często podnoszony czynnik polityczny dotyczący braku posiadania przez Polaków w Niemczech statusu mniejszości narodowej, a jedynie zakwalifikowanie ich do „grupy etnicznej”. (Wstęp, fragment)