Studia z dziejów harcerstwa białostockiego

arcerskie tradycje na Białostocczyźnie sięgają 1913 roku*. Powstała wtedy w Białymstoku pierwsza, konspiracyjna drużyna skautowa. Skupiała ok. 50 uczniów dwóch rosyjskich szkół - gimnazjum realnego i szkoły handlowej. Inicjatorem i drużynowym był Janusz Gąsecki - uczeń klasy siódmej szkoły handlowej. W okresie I wojny światowej, po zajęciu Białegostoku przez Niemców (1915) i otwarciu dwóch polskich gimnazjów - męskiego i żeńskiego - nastąpiło ożywienie ruchu skautowego. Utworzono legalnie działającą 1. Drużynę Skautów im. Ks. Józefa Poniatowskiego z drużynowym Edmundem Swieżyńskim - uczniem klasy piątej. W gimnazjum żeńskim powstała 1. Drużyna Skautek im. T. Kościuszki z drużynową Pelagią Srzedzińską - uczennicą klasy piątej. Funkcję opiekunów drużyny pełnili nauczyciele gimnazjum: Stanisław Buzycki i Wanda Judejko. 21 lutego 1916 r. skauci i skautki obu drużyn złożyli przyrzeczenie na własne sztandary. (Wstęp, fragment)