Wacław Panucewicz – białoruski emigracyjny uczony – w monografii „Światy Jozafat”, spróbował opowiedzieć i „oczyścić” historię z pocz. XVII wieku, która nierozerwalnie łączy się ze zmianami religijnymi, które zachodziły w Rzeczpospolitej. Postać Jozafata Kuncewicza, bez wątpienia jest jedną z najważniejszych w historii tych czasów. Właśnie on przyczynił się do upowszechnienia idei Unii na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego. Długo wśród badaczy historii Białorusi panował negatywny stosunek do religijnych procesów i roli Jozafata Kuncewicza, a próby pokazania „innej strony medalu” spotykały się ze sprzeciwem duchowieństwa prawosławnego i „wielkorosyjskiej” szkoły historycznej, którą uznawano za jedynie słuszną i w czasach Imperium Rosyjskiego, i w Związku Radzieckim. Monografia Wacława Panucewicza nie może pretendować do neutralności, mimo wysiłków ku temu, ale daje podstawy do porównania różnych poglądów i wypracowania wspólnego stanowiska na pełen sprzeczności i trudny problem Unii Cerkiewnej.