Маленькая вёска Грыбоўшчына на беларуска-польскім памежжы, на Сакольшчыне. На памежжы вёска апынулася пасля ўсталявання мяжы, а ў часы, апісваемыя аўтарам, гэта была Заходняя Беларусь, населеная, у асноўным, праваслаўнымі з невялікай дамешкай каталікоў. Жыў у вёсцы мужык – Альяш Клімовіч, які, назваўшыся памазанікам Божым, стварыў секту. Праўду сказаўшы, сам Альяш сябе прарокам не лічыў, але навакольны люд, ды чуткі, якія несліся пра яг... Więcej »

Аднойчы, памятаю, наш абласны цэнтр усхваляваў трагічны выпадак. Ад нашага горада ў поле вядзе кіламетраў з дзесяць стужка асфальту. Праклалі яе яшчэ немцы, яны збіраліся ў канцы асфальту нешта будаваць, не паспелі, пакінулі гораду трафей — шырокі і роўны, як стол, кавалак дарогі, які нікуды не вядзе. Людзі празвалі яго тупіком і знайшлі яму ўжытак. Рэйсавы транспарт па ім не ходзіць, тут гараджане прабуюць свае новыя веласіпеды, матаро... Więcej »

У клетцы вучоныя разглядзелі ўжо кожны закамарачак. Атам раздрабілі на асноўныя часткі, вават іх замералі і зважылі. Адкрылі дзіўную культуру шумераў. Раскапалі магутную Трою, шматпакутную Пампею. Расшыфравалі таямнічы тэкст майя. Здабылі з марскога бяздоння, паставілі пад акапы нават судны вікінгаў. Нарэшце дайшла чарга да «раскопак» у музыцы. Узяліся вучоныя расшыфроўваць старажытную нотную грамату («крукі») ды ахнулі. Выяўляецца, цар... Więcej »

Пры арганізацыі партызанскага атрада мне было загадана камандзірам нашай брыгады Мікалаем Калістратавічам Вайцяхоўскім весці дзённік. Я тады з паперай дзяліцца думкамі і перажываннямі не ўмеў. Запісваў, бытта пад прымусам, неакуратна ды бессістэмна (часта заносіў на паперу звычайныя глупствы, а больш важнае чамусьці — не). Аднак і ў такім выглядзе дзённік нешта варты: у ім — подых падзей, што сталі ўжо гісторыяй. А для мяне слаба разбор... Więcej »

Разгар лета 1942 года. У пасляабедзенны час з Полацка ў «Дзямянскі кацёл» стартавала транспартная машына. Трохматорны «Юнкерс-52» у грузавых адвесках валок дзве тоны ладунку. У кабіне знаходзіліся: пілот — капітан Макс Ляўфэршток, бортмеханік Ганс Лебек, штурман-радыст Вільгельм Гофман і яшчэ адзін пасажыр. Немцы былі маладыя, мелі з іголачкі мундзіры, падагнаныя да фігур лепшымі краўцамі Еўропы; рэгаліі і рамяні на іх ад бляску аж пера... Więcej »

Як звычайна, сабраўся я на работу, ды пазванілі . з абкома — прыйсці туды. Мікіта Іванавіч Паляшчук з арганізацыйнага аддзела сустрэў мяне з таямнічай усмешкай: — Заходзь, заходзь, зараз пачуеш! Па яго твары відаць — чалавеку не церпіцца сказаць прыемную навіну. Я насцярожана прысеў. — Прыехаў пасол з ПНР узнагароджваць трынаццаць партызан, што дзейнічалі ў вайну на польскай тэрыторыі. Табе, ведаеш, што належыць? Залаты крыж ордэна «Вір... Więcej »

Мне сказалі, што ў былым уніяцкім кляштары з'яўляецца прывід. Але я, вядома, адно пасмяяўся. Бо меў на гэта падставы. Хопіць, рознай дурноце верыў у дзяцінстве. Пра аднаго чорта-нячысціка колькі наслухаўся ды пападрыжэў. Звычайна прыкідваўся ён бараном. Прадаўшы парсюка і накупіўшы поўны палукашак падарункаў, ехаў, напрыклад, дзядзька з Бераставіцы дамоў па Алекшыцкай грэблі, і раптам да яго з кустоў тоўсценькі, кучаравы ды чорны як сма... Więcej »

„Razwitańnie z iluzijami” (Pożegnanie iluzji), tom utworów Alaksieja Karpiuka wydany w serii Grodzieńska Biblioteka. Szczególna wartość wydania wynika z tego, że było ono ukończone jeszcze za życia autora, ale nie wyszło w świat i zostało wydrukowane dopiero teraz. Nawet po śmierci Alaksieja Karpiuka w 1992 roku, jego rękopisy nie wyszły w wydawnictwie państwowym, gdzie złożyła je wdowa po pisarzu. Były to takie czasy, gdy władzę i uzna... Więcej »

Nowele „Danuta” i „Razwitańnie z iluzijami”, a także dramat wiejski „Kaniec świetu”, który stał się dramaturgiczną wersją powieści „Wierszalinski raj”, tworzą zbiorek utworów wybranych Alaksieja Karpiuka. W tym tomie znalazły się także utwory publicystyczne. Znaczną część książki stanowią przykłady epistolarnej spuścizny autora – listy m.in. do żony, dzieci, a także do Wasila Bykowa, Janki Bryla, Maksima Tanka, Michała Zabejdy – Sumicki... Więcej »

Powieść Alaksieja Karpiuka „Biełaja dama” to, po prawdzie, opowiedziana na nowo historia, przeczytana w starym dzienniku, znalezionym w skrytce mniszej celi. Nie wykryte przestępstwa, zostają wytropione, rodzinne tajemnice stają się jawne, starodawna legenda, która przez stulecia obrastała niewiarygodnymi detalami – pozbyła się zmyśleń i stała się historią losu jednej osoby, losów całego rodu, a zatem i całego narodu. Jest tu i tatarski... Więcej »