Miejsce wydania: Białystok
Data wydania: 1998
Redaktor: Majecki Henryk
Zespół redakcyjny: A. Berlińska, M. Dolistowska, W. Jarmolik, M. Kondratiuk, H. Majecki (red. nacz.), J. Maroszek, B. Nowowiejski, A. Oleksicki, W. Wilczewski (red. techniczny)
Wydawca: Białostockie Towarzystwo Naukowe
Wymiary: 188s.
ISSN: 0860-4096
Księgozbiór: BTH — biblioteka Białoruskiego Towarzystwa Historycznego, ul. Proletariacka 11, Białystok (egzemplarz papierowy)
Numery inwentarzowe: BTH — [660]
Informacje uzupełniające: Wznowienie z okazji 500 lat Supraśla
Aleksander Chodkiewicz wojewoda nowogrodzki, marszałek wielki litewski, w 1498 r. sprowadził do Gródka mnichów z Ławry Pieczerskiej w Kijowie. Mnisi zaczęli budować tam klasztor. Jednak sąsiedztwo gwarnej rezydencji magnackiej kolidowało z pustelniczą regułą zakonu. Poprosili więc swego ktitora o pozwolenie osiedlenia się w bardziej spokojnym i odosobnionym miejscu. Puścili na wodę krzyż, który zatrzymał się przy wysokiej skarpie ostrowia otoczonego ze wszystkich stron rzekami i bagnami. Działo się to w 1500 r. Tak najczęściej rozpoczynano dotychczas historię klasztoru, opierając się na przekazie pozostawionym przez Mikołaja Radkiewicza, osiemnastowiecznego autora „Kroniki Ławry Supraskiej".l Radkiewicz z kolei oparł się na dokumencie nadania bazylianom supraskim Choroszczy przez Aleksandra Chodkiewicza w 1510 r., zawierającym opis historii pierwszych lat funkcjonowania klasztoru.2 Z wcześniejszych dokumentów dotyczących tego tematu Radkiewicz cytował jedynie nadanie klasztorowi supraskiemu Topilca, Baciut i Piszczewa przez Józefa Sołtana, biskupa smoleńskiego, z 1506 r.3 oraz list patriarchy konstantynopolitańskiego do Aleksandra Chodkiewicza zawierający błogosławieństwo za fundację i opiekę nad klasztorem z 1505 r. (W. Sokólski, Kilka uwag o początkach fundacji klasztoru supraskiego, fragment)
Katalog: BTH
Periodyki: Białostocczyzna
Najważniejszymi kłopotami dzisiejszej białoruskiej historiografii nie są jej problemy wewnętrzne, które zawsze występują w historiografii każdego kraju jako normalna cecha rozwoju naukowego. Głównym powodem obecnego skomplikowanego kryzysowego stanu białoruskiej historiografii jest trudne dziedzictwo BSRR oraz aktualna sytuacja polityczna w kraju. Podstawowym problemem białoruskiej nauki historycznej jest problem podmiotowości białoru... Więcej »
Księgi kancelarii monarszej Wielkiego Księstwa Litewskiego prowadzone były w sposób zbliżony do ksiąg Metryki Koronnej. Spisywany były jednak głównie w języku i alfabecie ruskim, przeważającym w praktyce kancelarii litewskiej do drugiej połowy XVII w. (później dominować zaczął język polski). Księgi Metryki Litewskiej przechowywano początkowo w Trokach, następnie w Wilnie. W latach czterdziestych XVIII w. przewieziono je wraz z całym a... Więcej »
Cieszy rosnące grono badaczy historii Białegostoku i okolic, co można zwłaszcza zauważyć czytając kolejne numery „Białostocczyzny". Skromniej przedstawia się w tej mierze lista wydanych ostatnio publikacji książkowych. Szkoda natomiast, że na ogół tylko do archiwum uczelnianego trafiają prace magisterskie poświęcone dziejom miasta nad Białą. Niestety, nie powstał wydzielony zespół badawczy, nie przystąpiono do opracowania zapowiadanej p... Więcej »
W 1875 r. podróżujący Bugiem Zygmunt Gloger dotarł do Drohiczyna. Wrażenia z tego miasta opublikował w 1903 r. w książce Dolinami rzek. Opisy podróży wzdłuż Niemna, Wisły, Bugu i Biebrzy. Pisał w niej: Drohiczyn nie miał swojego historyka, któryby dzieje jego wyczerpał i w żywym obrazie przedstawił... i dalej Podanie miejscowe, będące zwykłą baśnią ludową, do wszystkich naszych zamków przywiązaną powiada, że góra ta usypana była rękoma ... Więcej »
Archiwa kościelne na Litwie powstały wraz z chrztem tego kraju i założeniem biskupstwa wileńskiego. Od początku w Archiwum Katedry Wileńskiej gromadzono najważniejsze dokumenty kościelne z terenu całej diecezji. Pierwsze próby porządkowania zasobu archiwum podjął biskup Jan z książąt litewskich. W roku 1520 polecił kapitule zebranie dokumentów funduszowych, zabezpieczenie ich i zewidencjonowanie. W tym czasie powstał pierwszy kopiari... Więcej »
Kamienica przy ulicy Warszawskiej 50 należy do zespołu zabytkowych obiektów dziewiętnastowiecznej architektury mieszkaniowej w Białymstoku. Pałace miejskie i reprezentacyjne kamienice skupione były w obrębie śródmieścia, usytuowane zwłaszcza przy pryncypalnych wówczas ulicach: Warszawskiej (d. Aleksandrowskiej) i Sienkiewicza (d. Nikołajewskiej). Prezentują one całą złożoność problematyki stylowej architektury polskiej tego czasu - od s... Więcej »
Na temat Radziwiłłów linii birżańskiej pisano już dość dużo, sporo także na temat ich klienteli. W dużej mierze jest to zasługą Urszuli Augustyniak, Janusza Tazbira oraz Eweliny Kozak. Pewne informacje na ten temat znaleźć możemy w książce Czaplińskiego i Długosza oraz innych autorów. Stosunkowo duża ilość prac poświęconych Radziwiłłom wynika nie tylko z ich znaczenia w dziejach Rzeczypospolitej, ale częściowo spowodowana jest wielością... Więcej »
Ludwika Karolina Radziwiłłówna, jedyna córka Bogusława Radziwiłła, koniuszego litewskiego i Anny Marii Radziwiłłówny, córki Janusza Radziwiłła, wojewody wileńskiego, hetmana wielkiego litewskiego, nie doczekała się pochlebnej literatury na swój temat. Epitety, jakimi była określana po swoim ślubie z Karolem Filipem Wittelsbachem, księciem neuburskim, oscylowały między chytra i podstępna, samowolna i zdradziecka, czy femme fatale... Więcej »
Krzyżacki opis drogi z Wizny na wschód z 1396 r. wiodącej wzdłuż rzek Narwi i Supraśli wspomina na tym terytorium tylko o lasach i łąkach, wymienia też jedynie nazwy rzeczek: Neresna (Nereśl), Gestra (Jaskra), Succresla (Supraśl), Ploska (Płoska), Swizlocze (Świsłocz) i dodaje, że pierwsze wsie są dopiero 5 mil za Świsłoczą. Pokój, który zapanował po zwycięstwie grunwaldzkim 1410 r. zaowocował tu potężną falą osadniczą. Formowanie osad... Więcej »
W 1996 r. Profesor doktor habilitowany Stanisław Alexandrowicz obchodził 65 rocznicę urodzin. Z okazji tego jubileuszu warto byłoby przybliżyć czytelnikom Białostocczyzny sylwetkę Profesora przez wiele lat związanego z naszym regionem. Stanisław Alexandrowicz urodził się 5 kwietnia 1931 r. w Wilnie w rodzinie Bohdana i Marii z Kukowiczów. Ojciec był urzędnikiem państwowym - pracował w Urzędzie Wojewódzkim w Łucku, matka była nauczyciel... Więcej »