У гэтым выданьні зьмешчаныя выбраныя працы вядомага беларускага нацыянальнага дзеяча Яна Станкевіча (1891—1976), якія ў 1910—1970-я гг. друкаваліся на старонках беларускага пэрыядычнага і непэрыядычнага друку як у Беларусі, так і за яе межамі. Друкаваныя працы надзвычай разнастайныя як паводле жанраў, так і паводле тэматыкі. More »

У том увайшлі гістарычныя творы Яна Станкевіча (1891—1976),напісаныя паміж 1930 і 1976 гадамі. Пераважная бальшыня апублікаваных твораў была раней недаступная беларускаму чытачу. У працэсе падрыхтоўкі тэкстаў да друку былі выяўленыя артаграфічныя разыходжаньні ў напісаньні адных і тых жа слоў у межах адной і той жа публікацыі. Дзеля гэтага было вырашана правесьці ўніфікацыю варыянтных напісаньняў на карысьць больш частотных варыянтаў у ... More »

У другі том Збору твораў выдатнага беларускага моваведа Яна Станкевіча (1891-1976) увайшлі працы, напісаныя паміж 1951 і 1973 гадамі. Пераважная большасць апублікаваных твораў была раней недаступная беларускаму чытачу. More »

ЯНКА СТАНКЕВІЧ Выдатны беларускі грамадскі дзеяч, лінгвіст і перакладчык Бібліі на беларускую мову Янка Станкевіч (1891-1976) быў адной з фігураў, што спрычыніліся да павелічэньня й умацаваньня беларускай грамады Амэрыкі ў 1940-я-- 1960-я гады. Супрацоўнік газэты "Наша Ніва", яшчэ ў 1918 г. ён выдаў разам з нямецкім мовазнаўцам Р. Абіхтам лемантар (падручнік-буквар) "Просты спосаб стацца ў кароткім часе граматным". 25 Сакавіка 1918 г. Я... More »

Аўтар "Нарысаў Гісторы Вялікалітвы-Беларусі" мае наўвеце гістору краю й народу вялікалітоўскага, як у порах, калі ён быў гаспадарствавы, так і ў порах, калі народ гэты быў спабыты свае гаспадарствавасьці. Таксама этнографна-вялікалітоўскія часьці Вялікалітвы, рана адарваныя ад свае цэласьці ад гаспадарства вялікалітоўскага, адарваныя тады, як яно яшчэ далей існавала, маюць быць абняты гістораю народу вялікалітоўскага. Вялікаліцьвіны зем... More »

Археолеґія, гідроніма, топоніма, антрополёгія а этнографа выразьліва сьветчаць, што народ вялікалітоўскі схармаваўся ізь зьліцьця часьці Славян із часьцю Балтаў. Давялі гэта чысьленыя наўчоныя ў менаваных галінах веды. У вапошняй працы В. Седава зроблена падсумаваньне ўсяго дагэтулешняга дасьледаваньня паходжаньня народу вялікалітоўскага, вылічаны аўтары й працы іхныя. Затым можна спадзявацца, што адбіцьцё балцкага субстрату зьдзеялася ... More »

Цяпер, калі Расія усімі сяродкамі русыфікуе і на'т фізычна нішча наш народ, ё справаю вялікае вагі, як ставяцца да нас іншыя суседзі нашыя. Вось. Украіна. На ўсіх нашых адправах, як угодкі і інш., заступнікі Украінцаў пэўняць нас у сваім вялікім да нас прыязьньстве. Паглядзім, як ё запраўды. More »

Гэта паданы разгляд Др. Я.Станкевіча дзьвюх працаў, каторых тэмаю ёсьць русыфікацыя Беларусі. Праца А.Пушкарэвіча беларускім чытачом мала прыступная, а другая вялікая (340 бач.) праца Александры Цьвікевіча зусім няпрыступная; часьць яе была надрукаваная ў менскім часапісе "Полымя", а цэласьць вышла ў 1929 годзе ў Менску асобнай кнігаю пад назовам "Западно-руссизм". Кніга, адразу па надрукаваньню, была сканфіскаваная і цяпер ёсьць вяліка... More »

Інстытут Гісторыі Акадэміі Навук Беларускай ССР выдаў у 1954 г. "Историю Белорусской ССР" /парасейску/. Праца гэта зборная. Здавалася-б, што калі Акадэмія Навук Беларусі выдае працу зь гісторыі Беларусі, дык найадпавяднейшымі аўтарамі да апрацаваньня яе былі-б беларускія гісторыкі. Але спаміж аўтараў менаванае кнігі мы не знаходзім ніводнага ведамага беларускага гісторыка. А зь ведамых іншых беларускіх вучоных аўтарам толькі часткі перш... More »

З прыймом хрысьцянства ў канцу X стг., зьявілася ў Бела- русі літаратура. Была яна ў мове царкоўна-славянскай (старабаўгарскай); у вялікай бальшыні ў ёй адно нясьведама прабі- валіся некаторыя словы беларускія ды фонэтычныя й граматычныя асаблівасьці. Гэткія памяткі мовы беларускае ёсьцека ўжо з адзінанцатага а двананцатага стагодзьдзя (творы Хвядоса Пячэрскага), апісаньне падарожжа да Палястыны (з пачатку двананцатага стагодзьдзя) ігум... More »