Ruch ludowy na kresach północno-wschodnich drugiej Rzeczypospolitej

Życie polityczne na kresach północno-wschodnich nadal stanowi białą plamę w historii Polski okresu międzywojennego. Brak jest zarówno opracowań monograficznych, jak również cząstkowych, przedstawiających dzieje poszczególnych stronnictw i partii politycznych na tym obszarze. W opracowaniach dotyczących życia politycznego w Polsce problematyka kresów północno-wschodnich występuje głównie w kontekście walki o granice państwa polskiego lub też mniejszości narodowych: białoruskiej czy litewskiej. Tymczasem ludność polska dominowała na Wileńszczyźnie i w znacznej części powiatów województwa nowogródzkiego. Na pozostałym obszarze stanowiła także znaczący odsetek ogółu mieszkańców. Działały tam polskie organizacje społeczne i polityczne. Wśród nich również polskie ugrupowania ruchu ludowego: PSL „Wyzwolenie”, PSL „Piast” oraz Stronnictwo Chłopskie. Dzieje tego ruchu na kresach północno-wschodnich nie doczekały się dotąd żadnych opracowań. W publikacjach dotyczących Polski okresu międzywojennego znajdujemy jedynie niewielkie wzmianki na ten temat. Ruch ludowy miał na tym terenie bazę społeczną wcale nie mniejszą niż w południowej i centralnej Polsce. Jego rozwój był tu z przyczyn historycznych znacznie opóźniony w stosunku do innych części kraju. Wyniki wyborów do sejmu i senatu w 1922 roku wykazały jednakże jego ogromne możliwości i rolę jaką odgrywał. Następował wówczas dynamiczny rozwój struktur organizacyjnych poszczególnych stronnictw ludowych, szczególnie PSL „Wyzwolenie”, a potem Stronnictwa Chłopskiego. (Wstę