Ciągłość i zmiana w polskiej polityce zagranicznej

Polityka zagraniczna była po 1989 roku przedmiotem szerokiego consensusu w opinii publicznej i w klasie politycznej. Wspólne byty zasadnicze cele: przyjęcie do NATO, przystąpienie do Unii Europejskiej, uprzywilejowane stosunki strategiczne z USA, dobre relacje z sąsiadami, ujęte w figury geometryczne: Trójkąta Weimarskiego i Trójkąta, a później (wraz z podziałem Czechosłowacji) Czworokąta Wyszehradzkiego, wreszcie wielka waga przywiązywana do stosunków ze wschodnimi sąsiadami, w tym szczególnie z Ukrainą. W ostatnich latach, wraz z osiągnięciem podstawowych celów strategicznych (członkostwo w NATO i Unii Europejskiej), ale też jednocześnie z komplikowaniem się relacji z Rosją i Niemcami, można było odnieść wrażenie, że owa zgoda polityczna zaczęła ulegać osłabieniu. (Aleksander Smolar, Wstęp, fragment)