ARCHE

Навуковы, навукова-папулярны, грамадзка-палітычны і літаратурна-мастацкі часопіс

02 (119) 2013

Месца выхаду: Мінск

Дата выхаду: 2013-06

Рэдактар: Булгакаў Валер

Выдавец: ARCHE

Кнігазбор: BTH — бібліятэка Беларускага Гістарычнага Таварыства, ul. Proletariacka 11, Białystok (папяровы асобнік); прыватны кнігазбор у Беластоку (папяровы асобнік)

Інвэнтарныя нумары: BTH — [1340.]

Тэма нумару: Гістарычная памяць і гістарычная палітыка. У нумары разглядаюцца праблемы гістарычнай памяці беларусаў і ўплывы на яе савецкай ідэалогіі і дзяржаўнай ідэалёгіі сучаснай Рэспублікі Беларусь. Гістарычная амнезія беларусаў не можа не экстрапалявацца на рэчаіснасць. Яна праяўляецца ва ўвядзенні прадмета дзяржаўнай ідэалогіі, будове лініі Сталіна, якая сведчыць аб імкненні да маніпуляцыі грамадскай думкай, ці акцэнтаванні ўвагі на падзеях XX ст. У літаратуры можна сустрэцца з паняццем “забыццё”, якое прадугледжвае страту памяці. Ці гэты тэрмін можна ўпісаць у канцэпцыю эвалюцыі беларускай гістарычнай свядомасці? Ці можна казаць, што ў XX ст. функцыянавала беларуская калектыўная памяць? Ці можна страціць тое, чаго не адно пакаленне беларусаў не мела? Не валодала элементарнымі ўяўленнямі аб сваім мінулым, яго падзеях ці героях? Насоўваецца безліч пытанняў. У чым заключаецца сутнасць канфлікту паміж імкненнем рэканструяваць гісторыю і імкненнем уладаў да ўніфікацыі гістарычных уяўленняў у неасавецка-панславісцкім выданні? Якія фактары нітуюць беларускую супольнасць ды цэментуюць яе ідэнтычнасць? Чым характарызуецца гістарычная ідэнтычнасць беларусаў на сённяшні дзень? Не выклікае сумнення, што апошняе слова ў вывучэнні эвалюцыі беларускай гістарычнай свядомасці яшчэ не сказана. (Юры Гардзееў, у уступу да нумара)

Каталёг: BTH | Прыватны кнігазбор

Пэрыёдыка: ARCHE

Толькі ў бібліятэцы Беларускага Гістарычнага Таварыства (папяровы асобнік)

Толькі ў бібліятэцы прыватнай асобы ў Беластоку (папяровы асобнік)

Зьмест

БЕРНАРД К’ЯРЫ, РОБЕРТ МАЕР, Усенародная вайна і гарады-героі: міф Вялікай Айчыннай вайны ў Беларусі.

Вашкевіч Андрэй, Героі нацыянальнага пантэона: паміж памяццю і забыццём

ВІНАХОДАЎ ДЗМІТРЫЙ, НІКАЛАЕЎ МІКОЛА, Ян Баршчэўскі ў “каланіяльным міфе”. Водгук на артыкул Юрася Лаўрыка “Гогаль як старшы брат: Ян Баршчэўскі і каланіяльны міф нашага літаратуразнаўства”.

ГАНЦЭР КРЫСЦІЯН, "Рэвалюцыя" ў Берасцейскім краязнаўчым музеі

ГАНЦЭР КРЫСЦІЯН, Савецкія дыскурсы — Дзятлава, краязнаўчы музей у беларускай правінцыі.

ГАНЦЭР КРЫСЦІЯН, Успаміны пра гісторыю апошняй вайны ў Нямеччыне і Беларусі

ГАНЦЭР КРЫСЦІЯН, ПАШКОВІЧ АЛЕНА, “Гераізм, трагізм, мужнасць”. Музей абароны Берасцейскай крэпасці

Гардзееў Юры, Падручнік па гісторыі, урбананіміка, банкнота: мінімум памяці, максімум ідэалогіі.

ГУЖОН АЛЯКСАНДРА, Партызаны і генацыд Другой сусветнай вайны ў беларускіх наратывах памяці

Дзярновіч Алег, Акадэмічная дыскусія сярэдзіны 1960-х гадоў: героі і ахвяры

ДРАКАХРУСТ ЮРЫ, Вайна і мір гістарычных наратываў

ДЭВІД Р. МАРПЛЗ, Гісторыя, памяць і Другая сусветная вайна ў Беларусі

КАТЛЯРЧУК АНДРЭЙ, Палітыка памяці ў сучаснай Беларусі. Мемарыялы Другой сусветнай вайны і этнічныя меншасці краіны

Кашталян Ірына, Практыкі мемарыялізацыі ад беларускай улады: акцэнтаванне савецкага пазітыву і замоўчванне камуністычных злачынстваў

КРАЎЦЭВІЧ АЛЯКСАНДР, Археалогія і палітыка

ЛАСТОЎСКІ АЛЯКСЕЙ , ЯФІМАВА НАДЗЕЯ, Вытокі нацыянальнай дзяржаўнасці ў беларускай гістарычнай памяці

МАХОЎСКАЯ ІРЫНА, РАМАНАВА ІРЫНА, Спажывецкія тактыкі ва ўмовах эканамічнага крызісу першай паловы 1990-х гадоў (паводле ўспамінаў жыхароў беларускай правінцыі)

ПЭР АНДЭРС РУДЛІНГ, Непрыкметны генацыд: Халакост у Беларусі

РАЛЁНАК АНДРЭЙ, Канструяванне гістарычнай памяці ў дыскурсе ідэалогіі беларускай дзяржавы

САЦУКЕВІЧ ІВАН, Тапаніміка Менска як люстэрка гістарычнай палітыкі ўладаў у ХХ — пачатку ХХІ стагоддзя

Семянчук Альбіна, Бітва пад Оршай як “Фігура памяці”

СМАЛЯНЧУК АЛЕСЬ, Беларуская постсавецкая гістарыяграфія: паміж рэсаветызацыяй і новай карпаратыўнай этыкай

ТАРАС АНАТОЛЬ, Пётра Садоўскі і крызіс беларускага сялянскага нацыяналізму

ЦЕМУШАЎ СЦЯПАН, Рэцэнзія на школьны атлас, альбо Аб рэкамендаванай халтуры

ЦІХАМІРАЎ АНДРЭЙ, Кніга, выява, прэса: сродкі русіфікацыі ў польскай школе XIX стагоддзя

ЦІХАМІРАЎ АНДРЭЙ, Украінскія дыскусіі пра гісторыю: паміж палітыкай, памяццю і ідэнтычнасцю

Друкаваць старонку Рэкамэндаваць выданьне Паведаміць аб памылцы Статыстыка

Варта пазнаёміцца:

ARCHE

Пачатак

4 (167) 2020

Аснову нумару складае пераклад на беларускую мову манаграфіі Зоі Ярашэвіч-Пераслаўцаў, прафесара гісторыі з універсітэту г. Ольштын, “Кірылічныя выданні выдавецтваў з Вялікага Княства Літоўскага ў XVI-XVIII ст.” (Druki cyrylickie z oficyn Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI–XVIII wieku). Гэта самае грунтоўнае на дадзены момант навуковае даследаванне, прысвечанае кнігам на старабеларускай і царкоўнаславянскай мовах, выдадзеных на нашых... Болей »

ARCHE

Пачатак

3 (166) 2020

Гэты нумар — не толькі пра гісторыю, але і пра апошнія палітычныя падзеі ў краіне. У нумары: — гісторыя станаўлення бел-чырвона-белага сцягу ў якасці нацыянальна і дзяржаўнага сімвала; — падборка матэрыялаў пра ўзнікненні і замацаванне ў нашай мове слова "Беларусь", у тым ліку пра меркаваны ўнёсак у гэта Кастуся Каліноўскага; — аналіз "рэвалюцыйных" падзеяў, якія страсянулі Беларусь сёлета, — прэзентацыя беларускаму чытачу сярмягі і о... Болей »

ARCHE

Пачатак

2 (165) 2020

Манаграфія «Стараруская актавая мова горада Полацка» нарвежскага лінгвіста Крысціяна Швейгарда Станга — адна з першых грунтоўных прац заходняй лінгвістыкі, прысвечаных гісторыі беларускай мовы. У гэтай працы адлюстраваліся некалькі важных тэндэнцый акадэмічнага жыцця міжваеннага часу: – жывы інтарэс заходніх навукоўцаў да беларускай тэматыкі; – нараджэнне і разгром беларускай гуманітарнай навукі ў БССР; – ажыццяўленне беларусазнаўчых да... Болей »

ARCHE

Пачатак

4 (163) 2019

Тэма нумару — Беларусь пад акупацыяй, як нямецкай, так і савецкай. Аляксандр Бракель распавядае пра Заходнюю Беларусь у 1939–1944 гг. Гісторыю пра тое, як чэкісты сфальсіфікавалі справу «Саюза вызвалення Беларусі» падрыхтаваў Аляксандр Гужалоўскі. Таксама ў нумары — Ганна Севярынец спрабуе разабрацца, чаму ў даваенны перыяд пісьменнікі пісалі даносы, а Зміцер Дрозд раскрывае справы «Фашысты» і «Арганізатары» скрозь прызму агентурных д... Болей »

ARCHE

Пачатак

3 (162) 2019

Нумар прысвечаны невядомай вайсковай гісторыі Беларусі XX ст. Упершыню друкуюцца раней невядомыя ўспаміны афіцэраў Паўла Алейнікава і Міхаіла Яраслаўцава, якія бралі ўдзел у Палескім паходзе арміі генерала Станіслава Булак-Булаховіча. Яны тычацца захопу Мазыра, баёў за Калінкавічы, абвяшчэння незалежнасці Беларусі ў Тураве. Гэтыя матэрыялы адшукаў і падрыхтаваў да друку менскі гісторык Уладзімір Ляхоўскі. Таксама ў нумары – багата ілюст... Болей »

ARCHE

Пачатак

2 (161) 2019

Чарговы нумар «ARCHE» ў глянцавым фармаце. Тэмы выпуску — Віцебск у складзе ВКЛ (княжанне Свідрыгайлы), дзейнасць БНР на міжнароднай арэне, пачаткі беларускай партызанкі, генезіс руху беларускіх нацыянал-сацыялістаў, перадача Вільні Літве (1939 год). Болей »

ARCHE

Пачатак

1 (160) 2019

Чарговы нумар «ARCHE» выдадзены ў каляровым фармаце і аздоблены сотнямі ілюстрацый. Тэмы выпуску — паходжанне роду Хадкевічаў, прэса і выдавецтвы БНР (1918–1925), лёс Сяргея Баранава — наймаладзейшага дэпутата Сейма міжваеннай Польшчы, украінскі эпізод жыцця Івана Краскоўскага, беларусы ў Войску Польскім падчас Вераснёўскай кампаніі 1939 г., новая палітычная геаграфія Украіны пасля прэзідэнцкіх выбараў. Болей »

ARCHE

Пачатак

4 (159) 2018

Чарговы нумар «ARCHE» выдадзены ў каляровым фармаце і аздоблены сотнямі ілюстрацый. Тэмы выпуску — Берасцейская унія (1596), гістарыяграфія Вацлава Ластоўскага, праекты аднаўлення Вялікага Княства Літоўскага ў XX ст., культ Леніна ў БССР, першы ў Беларусі помнік Тадэвушу Касцюшку, саветызацыя Беласточчыны ў 1939–1941 г., а таксама развал Савецкага Саюзу. Болей »

ARCHE

Пачатак

3 (158) 2018

Гэты багата ілюстраваны нумар "ARCHE" выдадзены ў новым, поўнакаляровым фармаце. У ім друкуюцца матэрыялы аб ідэнтычнасці праваслаўнай і каталіцкай эліты Вялікага Княства Літоўскага, пра пачаткі беларускага войска і Слуцкі збройны чын (1920), сэксуальную рэвалюцыю ў БССР у 1920-ыя гады, савецкую міфалогію апошняй нямецкай акупацыі, а таксама аб палітыцы памяці ў сучаснай Беларусі. Болей »

pdf

ARCHE

Севярын Віславух. Нацыятварэнне ў Заходняй Беларусі (міжваенны перыяд)

1 (156) 2018

Выпуск прадстаўляе беларускаму чытачу надзвычай грунтоўныя даследаванні польска-беларускага гісторыка і сацыёлага Севярына Віславуха (1900-1968), прысвечаныя працэсам фармавання нацыянальнай свядомасці жыхароў Заходняй Беларусі ў 1930-ыя гады. Гэтыя даследаванні, прыведзеныя ў 10 паветах, ахапілі больш за 100 тыс. чалавек. Яны будуць цікавыя як прафесійным даследчыкам, так і простым людзям, зацікаўленым штодзённым жыццём сваіх продкаў у... Болей »