W pracy tej zostały omówione miejscowe nazwy topograficzne i kulturowe środkowej i zachodniej części województwa białostockiego. Z nazw terenowych uwzględniłam tylko te, które poświadczone w dawnych dokumentach stały się podstawą utworzonych później nazw miejscowych. Teren objęty badaniami jest z historycznego punktu widzenia zróżnicowany pod względem etniczno-językowym, Jego zachodnią część stanowią dawne powiaty mazowieckie, stosunkowo wcześnie zasiedlone, jednolite pod względem językowym i toponimicznie zespolone z pozostałą częścią województwa mazowieckiego. Teren pozostały — to północna część dawnego województwa podlaskiego gdzie proces osadniczy był intensywny w wieku XVI i trwał jeszcze w wieku XVII i XVIII i gdzie od dawna wystąpiło zróżnicowanie etniczne i językowe. Źródła archeologiczne i historyczne, w pewnej mierze też toponimiczne, wskazują na wzajemne oddziaływanie na tych terenach różnych kultur, na nakładanie się i krzyżowanie wpływów bałtyckich, mazowieckich i wschodniosłowiańskich. (fragment)