На тэрыторыі Брэсцкай вобласьці ў пасьляваенны час дзейнічала “больш за 20 беларускіх нацыяналістычных фармаваньняў, якія таксама [як і ўкраінскія] кіраваліся з-за мяжы”. Гэта цытата з артыкула ў брэсцкай дзяржаўнай газэце “Заря над Бугом”* пра кнігу ветэрана КГБ (служыў у вайсковай контрвыведцы) Аляксея Крывашэіна “Контрразведчыкі. Лёсы ў полымі вайны”.** Як можна меркаваць, гаворка ідзе пра цяперашнюю Брэсцкую вобласьць. У паваенны ча... Болей »

У часы незалежнай Беларусі былі вернутыя зь нябыту сотні імёнаў беларускіх патрыётаў, аднак яшчэ больш чакаюць сваёй чаргі. Сярод іх ёсьць асобы неардынарныя, таленавітыя, актыўныя ў грамадзкай і палітычнай дзейнасьці. На Піншчыне прыкметны сьлед у 1920-я — пачатку 1930-х гадоў пакінуў Міхась Ключановіч. Былы слуцкі паўстанец, паэт, публіцыст, філосаф. Болей »

У барацьбе савецкіх спэцыяльных службаў супраць беларускага нацыянальнага падпольля й партызанскага руху і ў 1920-я, і ў 1940-я важную ролю адыграла агентура. ГПУ/НКВД/МГБ альбо вербавала ўдзельнікаў Супраціву, іх сваякоў, альбо засылала ў арганізацыі, атрады сваіх супрацоўнікаў пад распрацаванымі легендамі. З дапамогай гэтых людзей устанаўліваліся чальцы кансьпірацыі, іх кантакты, зьнішчаліся альбо захопліваліся камандзіры атрадаў, выв... Болей »

З кожным годам адыходзіць усё больш і больш ветэранаў беларускага Супраціўленьня ХХ стагодзьдзя. З тых, хто дзеяў падчас Другой сусьветнай вайны і ў паваеннае дзесяцігодзьдзе, сярод жывых засталіся толькі адзінкі. Але ўжо адзін за адным паміраюць удзельнікі Супраціўленьня 1960-1980-х гадоў. Страты балючыя. Адыйшлі знакавыя постаці, а замены ім, на жаль, не відаць... Пасьля гэтых дзеячоў застаюцца пустыя нішы, якія не запаўняюцца. Пакул... Болей »

У 2011 годзе зьявілася другая значная праца гісторыка з Варшавы, ураджэнца Валожыншчыны Юрыя Грыбоўскага (Ежы Гжыбоўскага).* Ад папярэдняй яе адрозь­нівае ўдвая большы аб’ём ды прэтэнзіі на напісаньне гісторыі “беларускага незалеж­ніцкага руху” ад 1939-га да 1956 году. Ня думайце, што гэта гісторыя беларускага нацыянальнага Супраціву ў акрэсьлены перыяд. Зусім не. Аўтар апісвае пераважна дзейнасьць легальнага нацыянальнага руху на Бацьк... Болей »

Тэма гэтага нумару “БР” — беларускі нацыянальны партызанскі рух падчас нямецкай акупацыі 1941-1944 гадоў. Ад самага пачатку мы па драбніцах зьбіралі і публікавалі зьвесткі на гэтую тэму, каб толькі абазначыць яе, заахвоціць нашых аўтараў да пошуку новых сьведчаньняў і дакумэнтаў. Цяпер надыйшоў час пераходзіць на новы ўзровень: да абагульненьня і крытычнага аналізу. Нумар доўга ішоў да чытача, бо пачаў рыхтавацца яшчэ ў 2007-м. За гэтыя... Болей »

Гісторыя кансьпірацыйнай вызвольнай арганізацыі “Саюз змаганьня за незалежнасьць Беларусі” 1946-1949 гг. яшчэ не напісаная. Існуе шэраг публікацый, у якіх асьвятляецца яе дзейнасьць, але грунтоўнай працы няма. І зрабіць яе без выкарыстаньня архіўных крыніцаў немагчыма. Гэтая арганізацыя, у адрозьненьне ад моладзевага падпольля, мела сувязь з беларускім партызанскім рухам, таму яна займае асаблівае месца ў гісторыі беларускага антыбальш... Болей »

З Уладзімерам Сіўко мы пазнаёміліся ў чэрвені 1996 году. Да яго ў Любчу мяне прывёз “рагулявец” Андрэй Вайтовіч. Пазнаёміў, даў рэкамэндацыю і пайшоў да сваякоў у вёску, а мы з Сіўком праседзелі два дні ў яго ўтульным доме, размаўлялі. Я прывёз ксэру эміграцыйнай публікацыі пра “швадрон Рагулі”, спадар Уладзімер яе чытаў і адразу ж камэнтаваў, выпраўляў памылкі, удакладняў, расшыфроўваў крыптанімы. А яшчэ ён чытаў свае вершы, некаторыя ... Болей »

У рэдакцыйным артыкуле апошняга за мінулы год нумару часопіса “Беларускі Рэзыстанс”1 слушна заўважалася, што некаторыя “дасьледчыкі” спрабуюць прадставіць беларускае нацыянальна-вызваленчае паўстаньне 1939 году і спробу стварэньня “Заходне-Беларускай Рэспублікі”* як чарговую акцыю нямецкіх спэцслужбаў. І гэта нягледзячы на тое, што большасьць паўстанцаў былі антыфашыстамі, што рух “меў антыфашысцкі і антыпольскі характар, і па сутнасьці... Болей »

АД РЭДАКЦЫІ Новыя тэндэнцыі ў асьвятленьні падзеяў восені 1939-га ДАСЬЛЕДАВАНЬНІ Міцкевіч А. Плян стварэньня Беларускага вайсковага злучэньня ў Чырвонай Арміі ў 1944 годзе Ёрш С. Беларускі спэцыяльны батальён “Дальвіц” і радыёгульні савецкай контрвыведкі. 1944-45 гг. Горбік С. Знаходжаньне ўкраінскага батальёну Пабягушчага і Шухевіча ў Беларусі і іх кантакты з беларускім вызвольным рухам ДАКУМЭНТЫ Пратакол допыту беларускага кам... Болей »