На парозе забытае святыні

„Na parozie zabytaj światyni” (na progu zapomnianej świątyni) - monografia Mikoły Chaustowicza poświęcona twórczości i literacko – artystycznemu symbolizmowi „ojca literatury białoruskiej”, Jana Barszczewskiego. Właśnie Jan Barszczewski jako pierwszy opiewa Białoruś, a nie Litwę, jak Adam Mickiewicz i inni filomaci i filareci. Mikoła Chaustowicz dogłębnie bada prozę tego pisarza, autora bodaj najbardziej mistycznego utworu o Białorusi „ Szlachcic Zawalnia”. Długo ta twórczość była badana przy pomocy metodologii rosyjskiej, która traktowała prozę i poezję Jana Barszczewskiego jako zwyczajny folkloryzm. Mikoła Chaustowicz proponuje inne metodologiczne podejście, otwierające odrębny bogaty świat Jana Barszczewskiego, który w formie folklorystycznej, przekazał niepokój i troskę o los kraju ojczystego, poddanego okupacji i asymilacji. Tylko taka forma była w tym czasie możliwa, żeby obejść cenzurę i jednocześnie dać do zrozumienia „swojemu czytelnikowi” wszystko to, co chciał przekazać Jan Barszczwski.