Piaskowisko

Wasil Bykow urodził się na Białorusi w roku 1924. Brał udział w ostatniej wojnie. Pisze od roku 1956. W Polsce opublikowano wiele jego książek, takich m.in., jak Trzecia rakieta — 1963, Ballada alpejska — 1970, Doczekać do świtu — 1974, We mgle — 1989. Utwory Bykowa, osnute zawsze na wątkach wojennych, frontowych lub partyzanckich, przedstawiają bohaterów w sytuacji ekstremalnej, gdy muszą oni dokonać wyboru, zadecydować o własnym ocaleniu lub heroicznej zagładzie. Bohaterstwo u Bykowa nigdy nie jest czymś nadludzkim, wyrasta często z przypadku. Prozaik ten jest nie tyle batalistą, co psychologiem; w swych utworach, zwłaszcza najnowszych, stawia uniwersalne problemy dobra i zła, wyboru i odpowiedzialności, życia i śmierci. Piaskowisko, wydane w roku 1986, już na fali „pieriestrojki”, zyskało renomę książki śmiałej, ostrzegającej przed złem, mimo wojennego sztafażu bardzo współczesnej w treści. Jest to moralitet skojarzony z sensacyjno-dramatyczną fabułą, opowieść o wojnie, wyrzutach sumienia, zagubionej miłości i tragedii ludzi, okaleczonych przez wojnę psychicznie. Są jednak w Piaskowisku również nowe postacie, wątki i problemy, które pozwoliła wprowadzić dopiero „pieriestrojka”; dotyczą m.in. religii, wiary w Boga oraz kryteriów oceny człowieka, jakimi operowało społeczeństwo radzieckie w latach stalinizmu. Książkę czyta się z nie słabnącą uwagą, a gorzka końcowa konkluzja skłania do zastanowienia się nad przewrotnością losu i złożonością natury ludzkiej.