Parafia Narodzenia NMP w Bielsku Podlaskim

Bielsk, położony nad rzeka Białą, należał do głównych ośrodków prawosławnych na Podlasiu. Według latopisów ruskich gród bielski został założony w 1038 roku przez księcia kijowskiego Jarosława Mądrego. Obok Drohiczyna, Mielnika, Brześcia i Grodna zalicza się do najstarszych miejscowości w tym regionie. Pierwsza wzmianka pisana o grodzie pochodzi z 1253 roku z latopisu halicko-wołyńskiego. Wówczas to, przebywający w Bielsku książę halicko-wołyński Daniel Romanowicz (1239-1264) wysłał na podbój swego brata Wasilka Romanowicza, księcia włodzimierskiego (1264-1269). Zapewnie wówczas obok grodu powstała cerkiew Bogurodzicy. Przed rokiem 1289 książę włodzimierski Włodzimierz Wasilkowicz (1269-1288) do wybudowanej cerkwi przekazał swój dar „w postaci ksiąg i ikon”. Latopis halicko-wołyński informował, że książę w Bel'sku postroi cerkow ikonami i knihami. Bielsk, w planach książąt ruskich, miał zabezpieczać północno-zachodnie granice ich państw. Po wejściu Bielska w 1320 roku w granice Wielkiego Księstwa Litewskiego książęta litewski Giedymin (1314-1341) i trocki Kiejstut (1307-1382) zbudowali w grodzie nad Białą zamek, obok którego osiedliła się ludność ruska, litewska i mazowiecka, dając początek przyszłemu miastu. W 1382 r. książę mazowiecki Janusz I wykorzystał wojnę domową na Litwie i zajął gród nad Białą. (fragment)