Prawosławie i unia za panowania Jana Kazimierza

Stosunki unicko-prawosławne na terenie siedemnastowiecznej Rzeczypospolitej stanowią jeden z najbardziej kontrowersyjnych tematów w historiografii polskiej. Problem ten jest bardzo istotny, albowiem dotyka początków świadomości wyznaniowej i narodowej społeczności ruskiej (głównie dzisiejszych Białorusinów i Ukraińców)1. Sobór brzeski w dziejach wzajemnych stosunków Kościoła prawosławnego i rzymskokatolickiego stanowił moment zwrotny. Wywołał on bowiem rezonans na skalę europejską. Unia brzeska wprowadziła istotne zmiany w stosunkach wyznaniowych i narodowościowych Rzeczypospolitej. Z tych też względów problematyka unijna wzbudzała i wzbudza nadal żywe zainteresowanie historyków Kościoła. (Wstęp, fragment)