Бляск і цені вызвалення

160 гадоў таму была скасавана прыгонная залежнасць беларускіх сялян ад землеўладальнікаў. Гэта надзвычай важная падзея ў гісторыі Беларусі. Рэформа 1861 года была несправядлівая і крыўдная для сялян. Не такога вызвалення яны чакалі. Але разгляд гэтай рэформы ў кантэксце таго, як адбывалася вызваленне сялян у іншых краінах, паказвае, што на лепшыя варункі цяжка было разлічваць. Паўстанне 1863 г. прымусіла расійскія ўлады змяніць ход рэформы на карысць сялян, каб не дапусціць іх масавага далучэння да паўстанцаў. Сялянская рэформа ў вялікай ступені акрэсліла кірунак і дынаміку развіцця грамадства Беларусі на наступнае стагоддзе.