Magazyn Polski na Uchodźstwie

Największe wrażenie na córkach mojego kuzyna z Polski zrobiły cmentarze Grodzieńszczyzny z polskimi inskrypcjami na nagrobkach. Są one trwałym i niezaprzeczalnym śladem kultury materialnej i duchowej pokoleń Polaków żyjących na tej ziemi. Nawet jak inne świadectwa zatrze czas albo zostaną one celowo zniszczone... to polskie napisy na nagrobkach wciąż powstają. Przez ten przykład łatwiej jest zrozumieć sens sentencji Ferdynanda Focha: „Ojczyzna to ziemia i groby”. Druga część tegoż cytatu ostrzega: „Narody, tracąc pamięć, tracą życie”. Sentencja ma głęboki sens, jest jakże zrozumiała i wciąż aktualna dla nas, Polaków, mieszkających poza granicami Macierzy. Cmentarze stanowią nasze dziedzictwo kulturowe. Na terenie obecnej Białorusi zachowały się cmentarze pełne nagrobków z polskojęzycznymi napisami... Posiadają one różne walory artystyczne i rzemieślnicze. Nawet na zwykłym wiejskim cmentarzu można spotkać perełki sztuki sepulkralnej. Dni 1 i 2 listopada są czasem szczególnej pamięci o tych, co odeszli. Myślami jesteśmy z naszymi zmarłymi: krewnymi, przyjaciółmi, znajomymi. Odwiedzamy ich groby, spotykamy się z rodziną i wspominamy.