Двубой

Аднаго разу ў жніўні, адвячоркам, калі ўжо большасць людзей пакінула Люксембургскі сад, у павільёне яго паўночнай часткі за шахматнай дошкай яшчэ сядзелі двое, за партыяй якіх з такой напружанай увагай сачылі дзесяткі два гледачоў, што, хоць ужо і блізілася гадзіна аперытыву, ніхто і не думаў сыходзіць з поля бою, пакуль не будзе вырашаны лёс супроцьстаяння. Цікавасць гурту гледачоў прыкаваў да сябе чарнявы бледнатвары малады чалавек з пагардлівымі цёмнымі вачыма. Ён не гаварыў ні слова, яго твар быў няўзрушны, толькі час ад часу пальцы пакручвалі незапаленую цыгарэту, і наогул чалады чалавек быў увасабленнем поўнай да ўсяго абыякавасці. Ніхто не ведаў яго, ніхто ніколі дагэтуль не бачыў, як ён гуляе. Аднак жа з першай хвіліны, як толькі ён сеў за дошку, бледны і негаваркі фанабэра, ды пачаў расстаўляць фігуры, ад яго павеяла такой энергіяй, што ўсіх, хто бачыў яго, апанавала фатальная ўпэўненасць, што перад імі сама мала выключная асоба каласальнага і рэдкаснага таленту. Магчыма ўсё было тут толькі ў абаяльным і разам з тым у выглядзе недаступнасці маладога чалавека, у яго элегантнай вопратцы, у яго чыста фізічнай вабнасці, можа нават, у спакойнай упэўненасці ягоных жэстаў, а, можа, давалася адчуваць сябе аўра незвычайнай адмысловасці вакол яго, -- у кожным разе публіка яшчэ да таго, як была зрушана з месца першая пешка, ужо ведала, што гэты маладзён быў шахматыст высокага класу, які ўчыніць цуд, патаемна жаданы кожным з прысутных, і праявіцца гэта ў разгроме мясцовага шахматнага куміра. (фрагмэнт)