Каласы пад сярпом тваім

„Grusza kwitła ostatni raz”. To pamiętne zdanie wprowadza nas w niezapomniany świat powieści w dwóch księgach Uładzimira Karatkiewicza „Kałasy pad siarpom twaim”. Jest ona poświęcona wydarzeniom w przededniu powstania w 1863- 1864 roku na Białorusi. Pierwsza księga mówi o „wyjściu krynic”, z których powstała rzeka gniewu i walki o niepodległość Białorusi. Mimo literackiej formy dzieło daje poczucie prawdziwości, naturalności wydarzeń. Czytelnik widzi postać chłopca, młodzieńca- Alesia Zahorskiego i jego wiejskich i szlacheckich przyjaciół. Każdy widzi, jak umiera stary światopogląd, jeszcze z czasów przed rozbiorami Rzeczpospolitej i rodzi się nowe pokolenie, któremu sądzone jest położyć głowę dla przyszłości Białorusi. „Gruszom sądzone jest runąć do Dniepru”, ale „ krynice niezmiennie połączą się w bystrą rzekę”. Uładzimir Karatkiewicz długo przygotowywał się do powieści „Kałasy pad siarpom twaim” i całkiem wiarygodnym jest, że miał pomysł na ciąg dalszy. Bez względu na wszystko właśnie „Kałasy pad siarpom twaim” prezentują wyżyny twórczości białoruskiego prozaika i poety, który przedwcześnie odszedł z tego świata, by na zawsze połączyć się z rodzinną ziemią białoruską. (Z.K.)