Ніва

Восенню 1920 года польска-савецкая вайна набліжалася да канца. У Мінску і Рызе вяліся мірныя перагаворы. Палякі і рускія дагаварваліся наконт падзелу Беларусі. У сталіцы Літвы Коўне дзейнічаў эміграцыйны ўрад Беларускай Народнай Рэспублікі, які ўзначальваў Вацлаў Ластоўскі. У Варшаве існаваў Беларускі палітычны камітэт, якому падпарадкоўваўся атрад генерала Станіслава Булак-Балаховіча. Балаховіч у час вайны змагаўся з саветамі на польскім баку. У кастрычніку, калі былі спынены вайсковыя дзеянні, яго атрад налічваў 15 тысяч салдатаў. У лістападзе Балаховіч пачаў вайну з бальшавікамі, выступаючы ад імя беларускага народа. Палякі акцыю генерала афіцыйна не падтрымоўвалі, аднак неафіцыйна Пілсудскі быў зацікаўлены прадаўжэннем вайны на ўсходзе. 10 лістапада Балаховіч заняў Мазыр і рыхтаваўся да наступлення на Мінск і Гомель. У Мазыры пракламаваў ён незалежнасць Беларускай Народнай Рэспублікі, сябе абвясціў галоўнакамандуючым, а варшаўскі Беларускі палітычны камітэт — урадам рэспублікі. (Я. Мірановіч, Беларускі лістапад 1920 года, фрагмэнт)