Ніва

28 ліпеня адкрыццём могільніка ў Катыні палякі ўшанавалі памяць сваіх афіцэраў, памардаваных саветамі ў 1940 г. Беларусаў-афіцэраў у польскай арміі было няшмат. Улады ІІ Рэчы Паспалітай вялі палітыку, якая абмяжоўвала непалякам доступ да працы ў адміністрацыі, паліцыі і арміі. Таму і сярод расстраляных у Катыні беларусы складалі толькі некалькі дзесяткаў асоб. Былі гэта ў большасці праваслаўныя капеланы і прадстаўнікі інтэлігенцыі каталіцкага веравызнання, якіх, як афіцэраў запасу, мабілізавалі ў верасні 1939 г. Сярод загінуўшых 60 гадоў таму ў Катыні быў беларускі паэт, публіцыст, пісьменнік і палітычны дзеяч Францішак Умястоўскі. Пра гадавіну смерці Умястоўскага няма, пакуль што, вестак у беларускай прэсе. У савецкі час гэтае прозвішча было ў Беларусі зусім забытае. Пасля 1990 г. некалькі разоў яно прагучала ў публіцыстыцы і літаратурных даведніках. Але пакуль што, веды пра Францішка Умястоўскага вельмі сціплыя нават сярод спецыялістаў па літаратуразнаўстве. (Я. Мірановіч, Дзядзька Пранук, фрагмэнт)