Кансерватызм

Кансерватызм, разам з лібералізмам і сацыялізмам — тры буйнейшыя палітычныя ідэалогіі Захаду двух апошніх стагоддзяў. Я разумею, што некаторыя даследнікі ўстрымаліся б ад ужывання тэрміну «ідэалогія» ў дачыненні да кансерватызму, зыходзячы з таго, што гэтая філасофія па сваёй натуры не накіраваная на дзейнасць і змены, што мусіць быць уласціва любой сапраўднай ідэалогіі. Аднак, такое разуменне тэрміну «ідэалогія» вузкае і абмежаванае. Пакідаючы ўбаку адпаведны гэтаму тэрміну гістарычны сэнс (у часы Напалеона слова «ідэалогія» мела значэнне негатыўнай характарыстыкі пэўнай сукупнасці ідэяў, а Марксам яно выкарыстоўвалася для назову калектыўнай свядомасці грамадскага класу), трэба адзначыць, што ў нашыя часы сэнс гэтага тэрміну дастаткова зразумелы і акрэслены. Кажучы сцісла, ідэалогія — гэта ўпарадкаваная сістэма маральных, эканамічных, грамадскіх і культурных ідэяў, якія маюць трывалую і безумоўную сувязь з палітыкай і пэўнымі палітычнымі сіламі, а канкрэтней, з тымі сіламі, якія робяць магчымай перамогу гэтай сістэмы ідэяў. Ідэалогія, у адрозненне ад нетрывалай часовай пазіцыі, існуе доўгі чаc, мае сваіх носьбітаў і абаронцаў і вызначаецца значнай ступенню афіцыйнасці. Звычайна сярод яе прыхільнікаў знаходзяцца харызматычныя фігуры, кшталту Бёрка, Дызраэлі, Чэрчыля і г.д., сярод кансерватараў і аналагічных ім постацяў у стане лібералаў і сацыялістаў. (Прадмова, фрагмэнт)