Залатыя дыскі беларускага рок-н-рола
Будкін Сяргей, Сьвярдлоў Павал, Жбанкоў Максім
Гурт КРАМА
1993. НА БЕЛАРУСІ БЛЮЗ ЖЫВЕ...
У „Слоўніку Свабоды” Сяржук Сакалоў-Воюш піша пра слова „крама”: „Крама непарыўна зьвязана са словам чарга”. Можа гэтая акалічнасьць на падсьвядомым ўзроўні паўплывала на ўдзельнікаў гурта „Рокіс”, і яны абралі сабе назву „Крама” ў сьнежні 1991 г. — час дэфіцыту тавараў, талоннай сістэмы ды страшэнных чэргаў. Але музыкі ніякіх сацыяльных пратэстаў сваёй творчасьцю выказваць не зьбіраліся, наадварот — калектыў узяўся за стварэньне „музыкі сьветлых пачуцьцяў” (як пісала маладзёвая прэса таго часу).
Запісваць „Хворы на рок-рол” музыкі пачалі напрыканцы 1991 г. Дзея адбывалася ў студыі „Песьняроў”, што праўда — нелегальна. Амаль кожную ноч гукаапэратар студыі й добры сябра „крамаўцаў” Аляксандр Папроцкі праводзіў музыкаў „уціхую”. Гэткім чынам за некалькі месяцаў на сьвет зьявіліся „Бяжы, хлопец”, „Здраднік”, „Хворы...” і „Выпі са мной да дна”. „Мінусоўкі” астатніх нумараў запісваліся ў Мазыры на пачатку 1993 г., а вакал дапісваўся на тойсама „песьняроўскай” студыі. „Штатным” тэкставіком каманды стаўся Зьміцер Лукашук, які адначасова зьяўляўся дырэктарам „Крамы” (даволі рэдкае спалучэньне!), музыку да кампазыцыяў пісаў Варашкевіч („Будзь разам з намі” разам з Андрэям Лявончыкам). Акрамя песень на тэксты Лукашука, па прапанове Варашкевіча ў альбом быў уключаны колішні гіт „Бонды” — „Стэфка”, і натуральна, што песьня набыла другое дыханьне. Такімсама чынам праз год „ачуняе” яшчэ адзін „бондаўскі” гіт: „Слуцкая брама” будзе запісана наноў для „крамаўскага” альбома „Гэй, там, налівай”.
Наконт „Хворага...” сёньня музыкі „Крамы” выказваюцца практычна аднолькава: аб'ектыўна — гэта лепшы альбом гурта. Аднак, Варашкевіч зазначае, што той самы „фірмовы” крамаўскі гук гурт набыў пазьней, толькі з „жывым” альбомам „Камэндант” (1995 г.), запісаным у бомбасховішчы піўзавода „Крыніца”. „На „Хворым...” атрымалася такое „дайрстрэйтсаўскае” гучаньне, потым мы ад яго адышлі”,— кажа Варашкевіч.
Лідэр гурта таксама зазначае, што ён супраць цэтлікаў кшталту „беларускі рытм-энд-блюз”, што „панавешвала” на „Краму” прэса пасьля выхаду гэтага альбома. „Мы наўмысна пазьбягаем блюзавых стандартаў. Нашая музыка проста „замешаная” на блюзавай аснове. А граем мы звычыйны рок ў шырокім сэнсе гэтага слова. Такога кшталту музыку на беларускай мове болей ніхто не бярэцца выконваць і па сёньня”,— кажа Ігар Варашкевіч.
Менавіта гэты альбом зрабіў гурт лідэрам беларускага рок-эшалёну. Зрэшты, беларускі рок ад „Крамы” зацікавіў замежных фундатараў. Пры дапамозе ангельскага бізнэсоўца Нэва Мэйсана ў Вялікабрытаніі была выдадзена падкарэктаваная англамоўная вэрсія „Хворага...” пад назвай „Vodka on ice” — увогуле першы СD у гісторыі айчыннай музыкі. Пераклад тэкстаў зрабіў вядомы беларускі гітарыст Аляксей Казлоўскі. Цікава, што „Здраднік” і „Выпі да дна” не ўпісаліся ў англамоўны кантэкст, таму былі замененыя на „Baby” („Мілка”) і „New day”, якіх на звычайнай вэрсіі альбома няма.
„Залаты” склад, што браў удзел у запісу: І.Варашкевіч (вакал, губны гармонік), С.Трухановіч (гітара), І.Шэўчык (гітара), Р.Праўда (бас), А.Лявончык (клявішы), А.Горбач (бубны).
ДЫСКАГРАФІЯ
1. „Хворы на рок-н-рол” (МС, 1993)
2. „Vodka on ice” (CD, 1994)
3. „Гэй, там, налівай” (МС, 1994)
4. „Камэндант” (МС, 1995)
5. „The Best” (МС, 1995)
6. „Лянівыя танцы” (МС, 1996)
7. „Што дапаможа нам” (МС, 1998)
8. „Хавайся ў бульбу” (CD, 2001, 2003)
9. „Enjoy the silence” (сынгл, 2003)